تجربه ناموفق 3؛ تشویق یا تنبیه؟
تجربه ای که در این قسمت با هم مرور می کنیم، شاید به شکل های مختلف برای هر کدوم از ما اتفاق افتاده باشه. با هم بخونیم...
مادری به خاطر رفتار بد پسر نوجوانش بسیار ناراحت بود و به خاطر این امر به مشاور مراجعه کرد. این مادر می گفت: «پسر من در تنهایی پیش من میاد و به من فحش های خیلی بد میده، اما وقتی پدرش خونه هست، جلوی اون اصلا به من فحش نمیده. با این حال دمدمای غروب درست مثل اینکه خیلی بهش فشار اومده باشه که نتونسته به من فحش بده، دنبال فرصت مناسبی می گرده تا من رو تنها یه جا گیر بیاره و اون فحش رو بده و بره!...
وقتی این مشکل رو به پدرش میگم اصلا باور نمی کنه ، چون خیلی پسر مودبیه و اصلا کارهای نامعقولی انجام نمیده...»
این مادر بسیار نگران و مضطرب بود، مشاور از این مادر پرسید بعد از اینکه چنین رفتاری رو از پسرت می بینی چه عکس العملی در مقابل اون انجام میدی؟ مادر در جواب گفت که بسیار ناراحت می شوم و کاری به غیر از فریاد و جیغ زدن در مقابل اون از دستم برنمیاد.
به نظر شما مشکل از کجاست؟ چرا پسری که از نظر همه ی افراد بسیار مودب است و هیچ وقت بی ادبی نکرده باید چنین کاری انجام بده؟...
مشاور بعد از اینکه با پسر و مادر صحبت کرد به مادر پیشنهاد کرد تا مدتی بعد از اینکه چنین عملی رو از پسرش دید هیچ نوع عکس العملی نشون نده و جوری برخورد کنه که انگاری هیچ اتفاقی نیفتاده.
بعد از یک هفته مادر به مشاور زنگ زد و گفت بسیار کار سختی رو از من خواستید، آخه خیلی ناراحت میشم که پسر من چنین رفتاری رو انجام میده،چطور می تونم هیچ عکس العملی نشون ندم و اون رو تنبیه نکنم؟! ولی اصرار مشاور در این بود که مادر این کار رو چند هفته ی دیگه انجام بده و اصلا ناامید نشه.
هفته ی بعد مادر با مشاور تماس گرفت و گفت که بعد از شنیدن فحش هایی که از فرزندم می شنوم طوری رفتار کردم که انگار هیچ چیز نشنیدم و بعد از انجام چنین رفتاری پسرم سرم فریاد می زنه و میگه: « زودباش جیغ بکش، فریاد بکش!...»
بعد از یک ماه دیگه این رفتار از اون پسر سر نزد...
به راستی مشکل از کجا بود؟
بله، درسته! بعضی از رفتارهایی که به عنوان تنبیه از ما سر می زنه ممکنه جنبه تشویق برای فرزند داشته باشه و بالعکس بعضی از تشویق ها ممکنه جنبه ی تنبیه داشته باشه!...
این تشویق ها و تنبیه ها حتی ممکنه در برابر فرزندان مختلف در یک خانواده متفاوت باشه، پس برای تشویق کردن و تنبیه کردن باید ببینیم اثر اون کار در فرزند ما چگونه است.
در این مورد که با هم خواندیم، مشاور به این نتیجه رسید که جیغ و فریادهای مادر بعد از شنیدن فحش جایزه ای بوده است که مادر به فرزند میداده و فرزند از این امر بسیار لذت می برده، به خاطر همین هر روز این کار را تکرار می کرد تا به جایزه و نتیجه مطلوب برسد و به اصطلاح خوشش بیاد.
پس برای تنبیه و تشویق های فرزندان با دقت بیشتری رفتار کنیم و ابتدا ببینیم تاثیر آن رفتار چیست. امیدواریم که برای هیچ مادری چنین مشکلی به وجود نیاید.
تهیه و تنظیم: مدرسه ی مامان ها