کودکی سوم – مرحله ی تعلیمات ابتدایی(هفت تا دوازده سالگی)؛رشد و تکامل گویایی

تعداد کاربرد واژه ها، طول جمله ها، صحت گفتار و طرز بیان افکار ، دلیل بر میزان و قدرت رشد گویایی در کودکان است. البته تعداد واژه هایی را که کودکان باید در سالهای مختلف این دوره بدانند ، به هوش و محیط یادگیری آنان بستگی دارد و با افزایش سن بیشتر می شود . در این دوره بر خلاف گذشته که کودکان با سرعت زیاد واژه های جدیدی را فرا می گیرند ، پیشرفت معلومات لغوی آنان به میزان انگیزه ی آن ها جهت یادگیری بستگی دارد.

در این قسمت می آموزیم شناخت مراحل تکامل گویایی و چگونگی استفاده از لغات را توسط کودکان...

 پیاژه در کتاب «زبان و فکر کودک» در بحث از رشد و تکامل گویایی به دو مرحله اشاره می کند:

1-      مرحله ی «سخن گفتن خودمداری» که بین 3 و 5 سالگی است و کودک نمی داند با چه کسی حرف می زند و اینکه آیا کسی به حرف های او گوش می دهد یا نه. او در این مرحله تنها برای لذت بردن خویش حرف می زند.

2-      مرحله ی «سخن گویی اجتماعی شده» که در 7-8 سالگی دیده می شود. کودک بر خلاف مرحله ی قبل ، به شنونده توجه دارد و می کوشد در وی نفوذ کند و افکار او را به سوی خود تغییر دهد. همچنین، در نتیجه ی ارتباط با دیگران و انتقادشان از او عقایدش را تغییر می دهد .

در 8 سالگی نیزان لغات کودک تقریبا 25% سن 18 سالگی است که این نسبت در 12 سالگی به 50 % می رسد.

طبق برآورد ترمن و اسمیت ، میزان معلومات لغوی در کودکان را در سالهای مختلف  چنین بیان کرده اند:

6 ساله ها 2560 واژه؛

8 ساله ها 3600 واژه؛

10 ساله ها 5400 واژه.

- از حدود 4 سالگی به بعد است که جمله های کودک از شش تا هشت کلمه ترکیب می یابند و از پیچیدگی و روشنی بیشتری برخوردار می باشند. کودک در این مرحله ضمایر، حروف تعریف، حروف اضافه و حروف ربط را بکار می برد.

- یک نکته ی قابل توجه این است که بکارگیری یک لفظ توسط کودک به معنای فهم او از معنای کلمه نیست، بلکه گاه معنای آن را به کلی نمی فهمد و گاه مفهوم آن در ذهن او و شما کاملا مطابقت ندارد که این خود از عواملی است که آموزش را در مراحل گوناگون و بخصوص پیرامون واژه ها و اصطلاحات دینی دشوار می سازد. واژه هایی مانند ایمان، تقوا، نیکوکاری، ایثار، معاد و بسیاری دیگر از این جمله هستند.

- از جمله عوامل کشف و معلوم ساختن میزان فهم کودک نسبت به معانی و نیز از بین بردن ابهام در ذهن آنان ، این است که از آنان بخواهیم کلمات را در مقام مناسب به کار برند. از سویی دیگر در صورت لزوم بکارگیری کلمه ای جدید، باید آن را معنا نمود و در قالب جملات آن را روشن ساخت.

- در ضمن  در صحبت کردن روزانه با کودک خود سعی کنید هر از چند گاهی از کلمات جدید استفاده کنید و آن را برای او معنی کنید تا هم دامنه ی لغات آنها بالا رود و هم در آموزش های بعدی دچار مشکل نشوید.

- نکته ی دیگر آن است که باید در متون ، کلماتی را برگزید که به زندگی عادی کودک مربوط باشد، به عبارت دیگر یادگیری زبان روز ضروری تر از آموختن زبان چندین قرن پیش است.

منبع : کتاب آموزش مفاهیم دینی همگام با روانشناسی رشد (با دخل و تصرف)