تب در کودکان 2؛ درجه ی تب و روش اندازه گیری تب در کودکان
برای تعیین درجه ی حرارت بدن در کودکان می توان از راه های گوناگون عمل نمود. در این قسمت تعیین درجه ی تب را از انواع راه ها بررسی خواهیم کرد.
با ما همراه باشید...
برای تعیین درجه ی حرارت بدن در کودکان می توانید از : 1) درجه ی تب از راه گوش 2) درجه ی تب دیجیتالی 3) درجه ی تب جیوه ای استفاده نمایید. درجه ی تب های نواری حساس نیست و درجه ی حرارت واقعی بدن کودک را مشخص نمی کند.
1- درجه ی تب از راه گوش: مطمئن ترین و ساده ترین نوع تعیین درجه ی تب ، نوعی است که از راه گوش می توان درجه ی حرارت بدن کودک را اندازه گیری کرد. این روش بسیار آسان است و در خلال چند ثانیه درجه ی تب بدن مشخص می گردد. موقعی که نوک دستگاه داخل گوش قرار می گیرد، درجه ی حرارت بدن مشخص خواهد شد.
2- درجه ی تب دیجیتالی: این نوع درجه ی تب را می توان زیر بغل یا زیر زبان قرار دهید، ولی کوکد باید آران باشد و زیاد تکان نخورد.
3- درجه ی تب شیشه ای و جیوه ای: این نوع درجه تب دو شکل دارد ، یکی با انتهای باریک و بلند برای زیر زبان و دیگری با انتهای پهن و کوتاه برای مقعد. برای خواندن درجه ی تب جیوه ای ، باید آن را به حالت افقی نگه داریدو به آهستگی جلو و عقب ببرید تا سطح جیوه در طول شیشه نمایان شود.
٤- دماسنج ديجيتال پستانكى
دماسنجهاى ديجيتال پستانكى براى كودكان زير دو سال و نوپايان به ويژه کودکاني كه پستانك مىخورند، مناسب هستند.
اين دماسنجها نيز مانند ساير دماسنجهاى ديجيتال، با باترى كار مىكنند و با يك حسگر الكترونيك درجه حرارت بدن را اندازه مىگيرند. درجه حرارت روى صفحهاى در جلوى دماسنج نمايش داده ميشود. براى كار با اين دماسنج، كودك بايد آن را بدون حركت به اطراف به مدت سه دقيقه در دهان نگاه دارد. البته ممكن است اين نوع دماسنج مدت زيادى به درد شما نخورد اما براى يك كودك، اين مدت مىتواند به اندازه يك عمر به طول انجامد. دماسنجهاى پستانكى دماى بدن را اندكى پايينتر نشان مىدهند، بنابراين پزشكان توصيه ميكنند كه سه دهم درجه سانتيگراد به دماى نمايش داده شده افزوده شود.
الف- روش تعیین درجه ی تب از مقعد
حرارت بدن یا تب کودک را می توان از موقع تولد تا سن پنج سالگی از مقعد اندازه گیری کرد. ابتدا درجه ی تب را با محلول ضدعفونی (الکل سفید یا آب صابون سرد) پاک کنید و چندین نوبت تکان دهید تا سطح ستون جیوه به زیر حد طبیعی نزول کند . سپس قسمت جیوه ای درجه ی حرارت را با کِرِم چرب کنید ، سپس کودک را به شکم روی زانوی خود یا در رختخواب بخوابانید، بعد با دو انگشت ناحیه ی باسن کودک را از هم باز کنید و درجه ی تب را به آهستگی در حدود 1 تا 1.5 سانتیمتر داخل مقعد کودک نمایید. دو طرف ناحیه ی باسن کودک را باید محکم نگه دارید، زیرا ممکن است با تکان خوردن و لگد زدن کودک ، درجه ی تب بشکند و ایجاد زخم نماید و حتی روده ی کودک را سوراخ کند. درجه ی تب را باید در حدود 2 تا 3 دقیقه در مقعد کودک نگه دارید ، سپس آن را درآورید و پس از خواندن، با آب سرد و صابون بشویید و در جای مخصوص نگه دارید. درجه ی حرارت طبیعی بدن کودک از مقعد در حدود نیم درجه ی سانتیگراد زیادتر از راه دهان می باشد، بنابراین درجه ی حرارت بالاتر از آن نشانه ی وجود تب در کودک است.
ب- روش تعیین درجه ی تب از راه دهان
حرارت بدن کودکان بزرگ تر از پنج سال را باید از راه دهان اندازه گیری نمود. این روش موقعی ارزش خواهد داشت که کودک همکاری کند و دهان خود را ببندد. در این روش پس از گذاردن درجه ی تب در زیر زبان (چه درجه ی جیوه ای و چه دیجیتالی) ، از کودک بخواهید که لب های خود را محکم ببندد. در این موقع باید انتهای درجه ی تب را با دست بگیرید تا از جابجا شدن یا افتادن آن جلوگیری شود. مدتی که کودک باید درجه را در دهان خود نگه دارد در حدود 2 تا 3 دقیقه است.
درجه ی حرارت طبیعی کودکان از دهان در حدود 37 (بین 36.8 تا 37.2) درجه ی سانتیگراد می باشد. چون درجه ی حرارت دهان تحت تاثیر مایعاتی که کودک می خورد (سرد و یا گرم) قرار می گیرد، بنابراین حرارت بدن کودک را نباید بعد از خوردن مایعات یا حمام کردن کودک اندازه گیری کرد . از در هنگام تعیین درجه ی حرارت بدن کودک از طریق زیر زبان ، بینی کودک گرفته باشد و کودک از کناره ی لب خود تنفس کند ، یا اگز صورت کودک زیاد عرق کند ، درجه ی حرارت بدن کودک کمتر نشان داده خواهد شد. اگر طرف دیگر اگر کودک گریه کند ، درجه ی حرارت بدن او بیشتر نشان داده خواهد شد.
ج- روش تعیین درجه ی حرارت از زیر بغل
اگر تعیین درجه ی حرارت بدن کودک از راه مقعد یا زبان امکان پذیر نباشد ، شما می توانید از زیر بغل تب را اندازه گیری نمایید. برای اندازه گیری ابتدا بازوی کودک را بالا ببرید و قسمت جیوه ای انتهای درجه ی تب را زیر بغل کودک قرار دهید ، به طوری که قسمت انتهای درجه در جلوی بازو قرار گیرد، سپس بازوی کودک را خم نمایید. با این روش درجه تب را در حدود 3 دقیقه زیر بغل نگه دارید. حد متوسط درجه ی حرارت طبیعی در زیر بغل 36.5 درجه ی سانتیگراد است. درجه ی حرارت طبیعی از زیر بغل نیم درجه کمتر از زیر زبان و یک درجه کمتر از مقعد نشان داده می شود. درجه ی حرارت بیش از 37.2 از زیر بغل نشانه ی تب است.