اهمیت قصه گویی برای کودکان
مهارت قصه گویی می تواند بیش از یک سرگرمی ساده باشد و برای تربیت کودکانمان به ما یاری برساند. به کمک قصه ها می توان کودکان را با محیط اطرافشان آشنا کرد، قدرت تفکر، تخیل و تمرکز آنها را وسعت داد، به رشد خلاقیت، حس زیبایی شناسی، تقویت حافظه و عزت نفس کودکان کمک کرد و حتی ارزش های خانوادگی، دینی و اجتماعی را به آنها آموخت...
امروزه تحقیقات علم روانشناسی ثابت کرده است، قصه درمانی می تواند به حل مشکلات یادگیری، اختلالات رفتاری، کاهش افسردگی، رشد اخلاقی و موفقیت در زندگی فرد نقش بسیار مهمی داشته باشد.
فرد قصه گو باید سعی کند با استفاده از حرکات بدن، تغییر لحن صدا، قصه های عکس دار، استفاده از عروسک شخصیت های قصه، سوال و جواب کودک آن را جذاب تر و اثر گذارتر کند. اگر قصه توسط کودک شما گفته یا خوانده می شود، باید پس از چند بار شنیدن یک قصه، آن را برای شما بازگو کند، این کار در تعمیق پیام های داستان به او کمک می کند.
شما می توانید بر مبنای یک اتفاق آموزنده که کودک خودش آن را درک کرده قصه و داستان بسازید و یا حتی برای نقاشی که کشیده اید و کاردستی که ساخته اید. ادامه دادن یک قصه یا ساخت قصه برای چند عکس متوالی در یک مجله یا کتاب هم می تواند در سنین مختلف پیام های آموزشی را به کودک شما منتقل کند.
قصه و سن کودک
عوامل زیادی در مناسب بودن یک داستان برای کودک شما نقش دارد، عواملی مثل:
- تطبیق گروه سنی کودک با قصه
- هدف و موضوع قصه
- شخصیت قهرمان اصلی قصه
- سیر منطقی اتفاقات در قصه
- استفاده از کلمات روان
- حفظ روح کنجکاوی در اتفاقات قصه
کودکان در یک سالگی از شنیدن قصه لذت می برند، در این سن قصه های کوتاه همراه با تصاویر و لحن آهنگین برای کودک جذاب است. در فاصله سنی دو، سه سالگی مدت زمان توجه کودکان کوتاه است، از این رو مناسب است از قصه های کوتاه که شامل تجربه های روزانه کودک و دارای جمله های تکراری و روان باشد استفاده کنید.
در فاصله سنی چهار الی شش سالگی علاوه بر اهداف ذکر شده برای قصه، می توان از آن برای آمادگی رفتن به مدرسه، افزایش علاقه وی به علم آموزی و حتی آموزش های اولیه برای خواندن استفاده کرد. سعی کنید این تجربه خوشایند را با شادی، سرگرمی و استفاده از قهرمانان قصه هایی که بسیار پر تلاش و موفق هستند همراه کنید.
از هفت سالگی به بعد می توان به کمک کتاب های ساده، خواندن قصه ها را به او واگذار کرد و دایره لغات کودک را افزایش داد و از کتاب هایی که با خلاقیت های تصویری امکان شریک شدن کودک را در خواندن قصه مهیا می کند، استفاده کرد.
چطور قصه بسازیم؟
شرایط سنی و علاقمندی کودک تان نکته مهمی برای این کار است، شما ابتدا باید طرح اولیه ای برای داستان در نظر بگیرید و شخصیت های داستان را مشخص و جذابیت هایی را برای هر کدام طراحی کنید. برای ادامه کار، باید خلاصه ای از داستان را بدانید و بعد دست به گسترش آن بزنید.
سعی کنید پیام های داستانتان را مستقیم و دستوری نسازید. زمان بیان قصه را در زمان های آرام و بعد از فعالیت کودک قرار دهید. به خاطر بسپارید برای ماهر شدن در استفاده از ابزار تربیتی قصه گویی، مطالعه داستان های مختلف و تمرین لازم است.
سعی کنید هنگام قصه گویی این نکته ها را رعایت کنید:
· گوشه ای از اتاق را انتخاب کنید که کودکان بتوانند از آن جا مراسم قصه گویی را بشنوند و ببینند. یا در برابر آن ها بایستید و یا کنار آن ها بنشینید.
· پیش درآمد مناسبی را انتخاب کنید. اطلاعاتی درباره نویسنده به کودکان بدهید. یک رخداد مربوط به قصه را بیان کنید. یا کار خود را با یک پرسش آغاز کنید.
· با کودکان رابطه چهره به چهره برقرار کنید. این کار سبب می شود آن ها به شکل کامل تری درگیر قصه شوند.
· از صدای مناسب و آهنگ تاثیر گذار استفاده کنید.
· هنگام قصه گویی قدم بزنید یا مسیر حرکت خود را تغییر دهید تا نشانگر تغییر صحنه، شخصیت و دامن زدن به تعلیق یاشد. اگر نشسته اید کمی به جلو و عقب خم شوید.
· پس از قصه گویی کمی مکث کنید و به شنوندگان خود فرصت بدهید درباره آن چه گفته اید عمیقا فکر کنند.
منابع:
مجله ی پدر و مادرها؛ شماره 32 (با کمی ویرایش)
کتاب شناخت ادبیات کودکان: گونه ها و کاربردها از روزن چشم کودک
ارسال کننده مطلب: جهان آموزش