تماشای تلویزیون کودک را کنترل کنیم
با شروع سال تحصیلی، یکی دیگر از مشکلات والدین که تماشای بیش از اندازه تلویزیون و تداخل آن با تکالیف مدرسه و خوابیدن، شروع میشود. در ادامه ی مطلب نکاتی خدمت والدین ارائه می شود. با ما همراه باشید...
با شروع سال تحصیلی، یکی دیگر از مشکلات والدین که تماشای بیش از اندازه تلویزیون و تداخل آن با تکالیف مدرسه و خوابیدن، شروع میشود.
با توجه به اینکه بچهها در ایام تعطیلات هیچ برنامهای برای تماشای تلویزیون ندارند، خواهان آن هستند که این روال را با شروع مدرسه ادامه بدهند!
در حقیقت ما میخواهیم الگوی غلطی که از تماشای تلویزیون به بچهها دادهایم را در دوران مدرسه اصلاح کنیمکه اکثر اوقات نیز موفق نیستیم.
زیراکه این الگو از اول که کودک پا به دنیا نهاده باید پیریزی شود و در ایام تعطیل و غیرتعطیل، برنامه تماشای تلویزیون ادامه یابد.
در زیر با توجه به این مسأله نکاتی خدمت والدین ارائه میگردد.
تلویزیون با توجه به اینکه یک رسانه بصری و شنیداری است، برای کودکان جذابیت فراوان دارد که برخی از تأثیرات آن را میتوان اینگونه شمرد:
1- برنامههای تلویزیونی، ارزشهای کودکان و برداشتهای آنها را از دنیا و واقعیتهای جامعه تحت تأثیر قرار میدهد، به ویژه اینکه این تأثیرات به شدت مداوم و انباشتی است.
2-چون کودکان خام و احساساتی هستند و هنوز نمی توانند بین واقعیت و افسانه و خوب و بد تمایز بگذارند، هر آنچه می بینند و می شنوند را قبول می کنند.
3-آمادگی همانندسازی با شخصیت های محبوب و قوی (چه قربانی شده و چه قربانی کننده) به صورت ناخودآگاه در کودکان وجود دارد.
4-تقلید از شخصیت فیلم ها و پذیرفتن نقاط مثبت و منفی آنها در کودکان قوی است.
5-این تأثیر در بچه های بسیار تأثیرپذیر و عجول که مستعد به اجرا درآوردن صحنه های خشن هستند به صورت پذیرفن «خشونت به عنوان تنها راهحل است»، می باشد و این کودکان هیچ ترسی از خشونت ندارند.
6-در بعضی از کودکان، تأثیر تماشای زیاد تلویزیون به صورت کابوس و ترس از صحنه های دیده شده می باشد.
معایب تماشای زیاد تلویزیون:
1-باعث کاهش پیشرفت تحصیلی می شود و افت تحصیلی به همراه دارد.
2-منجر به کتابخوانی و مطالعه کمتر از حد لازم می شود.
3-باعث فعالیت فیزیکی و ورزشی کمتر می شود.
4-باعث چاقی و افزایش وزن می گردد.
5-یادگیری رفتارهای دیده شده مانند پرخاشگری را افزایش می دهد.
6-کودکی که در سنین کم زیاد تلویزیون تماشا کرده باشد دقت و تمرکز کمتری دارد.
7-باعث کم شدن ارتباط اجتماعی و بیخوابی و مشکلات رفتاری و نشانه های وحشت (ترس از تنهایی، اضطراب، خواب بد) می شود.
در حقیقت تلویزیون امروزه به صورت واقعیت زندگی درآمده است و شامل تأثیرات مثبت و منفی می شود. ولی باید از این وسیله به صورت حساب شده استفاده شود.
نکاتی که میتواند به والدین در کنترل تماشای تلویزیون بچهها کمک کند:
1-از برنامههای تلویزیونی باید به صورت موردی استفاده کرد و از بین آنها، انتخاب کرد.
2-الگو تماشای تلویزیون را باید زود جا انداخت، یعنی از خردسالی باید نقش تلویزیون را کوچک کرد و این الگو را در کودکان بزرگتر ادامه داد.
3-برای تماشای تلویزیون از قبل برنامهریزی کنید.
4-والدین در تماشای تلویزیون الگو میباشند، پس باید برای خودتان نیز برنامهریزی کنید و آن را تنظیم نمایید.
5-تلویزیون را به محض بیدار شدن از خواب روشن نکنید و تا آخر شب به طور مداوم روشن نگهندارید!
6-اگر شما تماشاکننده بیهدف باشید کودکتان نیز چنین میشود.
7-جایگزین های دیگری به جای تلویزیون برای کودک خود در نظر بگیرید.
8- از تلویزیون برای آرام کردن و یکجا نشستن کودک استفاده نکنید.
9-کودک را با فعالیتهای لذت بخش و باهدف سرگرم کنید.
10-در برنامه ریزی توجه داشته باشید که چه مقدار زمان و چه وقت می خواهید به کودک خود اجازه دیدن تلویزیون بدهید.
11-برنامه می تواند به 3 صورت ارائه شود:
الف – زمان معینی را مشخص کنید و بدون محدودیت برنامهها را ببینید .
ب – زمان معینی بدون محدودیت ولی دیدن برنامههای تأیید شده توسط شما.
ج – ایجاد محدودیت در مدت، وقت و برنامهها.
12-در مورد اخبار تلویزیون با کودک صحبت کنید.
13-در مورد آگهی های تجاری با کودک خود صحبت کنید و نگاه انتقادی داشتن را به او آموزش دهید.
14- تلویزیون را در اتاق خواب کودک قرار ندهید، زیرا نظم خواب او را مختل میکند.
15-توجه داشته اشید که بچهها در مورد برنامههای تلویزیونی با هم گفتگو می کنند و اگر فرزند شما برنامه ای را ندیده باشد تحت تأثیر همسالان قرار می گیرد. برای اینکه این تأثیر را کمتر کنید می توانید با والدین دوستان فرزندتان صحبت کنید و در مورد برنامهها با هم به توافق برسید.
16-برنامهها را مطابق سن و رشد کودک خود انتخاب کنید.
17-تماشای تلویزیون را نباید تا پیش از به رختخواب رفتن ادامه داد،زیرا باعث بدخوابی کودک میشود.
18-در صورت مشکلات کمتوجهی، تماشای تلویزیون را محدود کنید.
19-برای بچههای پیشدبستانی 1 ساعت و بچههای بزرگتر 1 تا 2 ساعت وقت تماشا قرار دهید.
20-در اجرای برنامه قاطع و صریح باشید.
21-تلویزیون را در میان برنامه ای که کودک دوست دارد قطع نکنید، زیرا این برای کودک خیلی سخت است.
22-کودک را از قبل از وقت تقریبی خاموشی تلویزیون آگاه کنید. برای بچههای کوچکتر می توانید از تایمر ساعت استفاده کنید.
23-اگر یک برنامه از ابتدا با زمان شام یا خواب کودک یا هر برنامه دیگری تداخل داشت، از ابتدا اجازه تماشا کردن ندهید و این را در برنامه لحاظ کنید.
24- به خاطر داشته باشید که تغییر عادت تماشای تلویزیون نیاز به وقت و حوصله دارد.
25-مطمئن شوید که کودکان میفهمند که تماشای زیاد تلویزیون برای آنها خوب نیست.
26-کودکان را برای تماشای کمتر تلویزیون تحسین کنید.
27- بد نیست که برنامه را بعد از مدتی تعطیلی کامل تلویزیون اجرا کنید .
28-از تلویزیون میتوان به عنوان تقویتکننده طبیعی برای افزایش رفتارهای دیگر استفاده کرد. مثلا در ابتدا ساعات مساوی انجام آن رفتار مورد نظرتان را برای تماشای تلویزیون نیز قرار دهید و سپس نسبت تماشای تلویزیون را کاهش دهید.
29-برنامه تماشای تلویزیون را چه در منزل باشید و چه خودتان در خارج از منزل باشید به کار ببرید.
30-با کودک خود در تماشای تلویزیون همراهی کنید و با او در مورد فیلم و اینکه چه فکر و احساسی در مورد آن دارد و اینکه آیا این فیلم را میتوان طور دیگری تمام کرد گفتگو کنید.
منبع: مرکز یادگیری سایت تبیان
(با اندکی ویرایش)