اعتماد به نفس در کودکان؛ (2)

قبلا گفتیم باارزش ترین چیزی که می توان به یک کودک ارزانی داشت شناخت مثبت و واقع بینانه از خودش است و برای ساختن زندگی بهتر باید یاد بگیریم که از نگرش مثبت به خود برخوردار باشیم. در « اعتماد به نفس 1 » به بررسی شکل گیری اعتماد به نفس در نوزادان پرداختیم و امروز به کودکان یک تا سه ساله خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید...

اعتماد به نفس در کودکان؛ )1)

______________________________________________

·         بین یک تا سه سالگی مهارتهای حرکتی کودک رشد می کند و اساس استقلال و خود مختاری را فراهم می کند. یادگیری مهارتهای تازه در ابتدا برای کودک میتواند بسیار آسیب پذیر باشد به طوری که می تواند حس اعتماد کودک را به آسانی تضعیف کرده و به نتایج شرم و تردید منجر شود.

 دراین دوره کودک روابط خود را با والدین و اطرافیان بررسی کرده و سعی در ابراز وجود دارد. اگر کودک شکست بخورد احتمال دارد همواره انتظار شکست داشته باشد و قدرت اتکا به خود را از دست بدهد. این حالت در صورتی پیش می آید که پدر و مادر مستبد بوده و کودک را همواره کوچک شمارند. (منظور شکست در ابراز توانایی ها است)

در این دوره نقش والدین در پروراندن احساس موفقیت بجای احساس شکست مهم است. اگر والدین اجازه خودمختاری به کودک بدهند و بدون محافظت مفرط، از او حمایت کنند بچه نوپا احساس اعتماد به نفس خواهد کرد و قادر است خود و دنیای خود را کنترل کند.

در این دوره سنی کودکان می توانند روی دوپای خود بایستند و به همت خود آغاز به کاوش جهان کنند. آنها مصر هستند که با دست خود غذا بخورند حتی اگر این امر به معنی تمرین و یا حق آنها برای برپایی آشفتگی و کثافت باشد.

گفتار آنها نیز یک خودمختاری و احساس نویافته "خود بودن" را آشکار می کند. آنها بطور مکرر واژه های «من» و «مال من» را بکار می برند پیش از همه خودمختاری خود را در واژه « نه » آشکار می کنند. به نظر می رسد کودکان 2 ساله قادر به گفتن آری نیستند. گویا هر موافقت به معنی از دست دادن کامل استقلال آنان است.

ضمنا به دلیل اینکه رشد تکلم و گفتار کامل نشده است اشتباهاتی در گفتار دارند که اگر به درستی راهنمایی نشوند و توسط والدین شرمنده گردند پایه های اعتماد به نفس ضعیف و اضطراب در جمع بنا می گردد.

ببین داری چه جوری غذا میخوری؟ حالم را به هم میزنی

تا کی میخواهی شلوارت را خیس کنی؟

واقعا تو  عین یک حیوان زندگی می کنی

کی میخواهی درست حرف زدن را یادبگیری؟

اگر نمی توانی درست حرف بزنی آن دهن گنده ات را ببند

·         مادر بعد از اینکه صحبت تلفنی اش تمام می شود و دختر 18 ماهه اش تلفن را به تقلید از مادر برمی دارد، با عصبانیت و پرخاشگری گوشی تلفن را از او می گیرد: چند بار بهت بگم به گوشی تلفن دست نزن

می دانیم کودکان بین 1 تا 3 ساله بیش از سایر مواقع از اطرافیان تقلید می کنند کودکی که برای ابراز وجود سعی در تقلید رفتار دیگران دارد اما با عصبانیت از اینکار منع می شود و یا با تحقیر شدن مجبور به سکوت و حرف نزدن می شود و بارها در طول روز این رفتارها در مورد وی تکرار می شود احساس حقارت و شرم در وجود خود دارد و به تدریج اعتماد به نفس او تضعیف می گردد.

در این دوره سنی هنوز کودکان آداب تخلیه و توالت رفتن را به خوبی یاد نگرفته اند. اگر والدین بر سر این که کودک لباس خود را خیس کرده او را شرمنده کنند و یا در او این شک را ایجاد کنند که او نیرومند نیست و دیگران می توانند او را کنترل کنند و کارها را خیلی بهتر صورت دهند اعتماد به نفس شکل نمی گیرد. 

عاطفه نژادمحمد(دکتری تخصصی مشاوره خانواده-مشاور افتخاری مدرسه ی مامان ها )

ادامه دارد...

___________________________________________________

اعتماد به نفس در کودکان؛ (3)