بثورات و ادرار سوختگی

 ادرار سوختگی مشکلی بسیار شایع بوده که خاص سن خاص یا دوره خاصی هم نیست. محیط پوشک یک محیط بسته و بدون منفذ است و انباشته شدن ادرار ایجاد رطوبت می کند. رطوبت و عدم وجود جریان هوا عوامل مناسبی جهت رشد قارچها و باکتریهاست...

 ادرار سوختگی مشکلی بسیار شایع بوده که خاص سن خاص یا دوره خاصی هم نیست. محیط پوشک یک محیط بسته و بدون منفذ است و انباشته شدن ادرار ایجاد رطوبت می کند. رطوبت و عدم وجود جریان هوا عوامل مناسبی جهت رشد قارچها و باکتریهاست. وجود قارچ و باکتری ایجاد التهاب و قرمزی و در صورت عدم رسیدگی به موقع عفونت می کند.

بنابراین بهترین روش مبارزه و پیشگیری از این مساله باز گذاشتن پوشک و تعویض به موقع و سریع و شستشوی کافی و عدم استفاده از مواد شوینده حساسیت زا می باشد. استفاده از پوشکهای مرغوب که پوشش خارجی پلاستیکی نداشته و مانع ورود اکسیژن نمی شوند و داراری مواد جاذب غیرآلرژن هستند که ادرار را جذب کرده محیط پوشک را خشک نگه میدارند نیز در به تعویق انداختن این عارضه کمک می کند.
مواد و کِرِم های مورد استفاده برای درمان به دو دسته عمده تقسیم میشوند. مواد طبیعی غیر شیمیایی و مواد دارویی شیمیایی.
الف- مواد طبیعی غیر شیمیایی : 
اکثر کرمهای مارک دار موجود در لوازم سیسمونی از این دسته هستند که بدون نسخه پزشک قابل تهیه می باشند. این کِرِمها حاوی مواد و پایه های نرم کننده و مرطوب کننده اند. ماده موثره غالب آنها زینک اکساید یا اکسید دو زنگ یا همان اکسید روی می باشد.

 این ماده خاصیت قابض دارد در واقع منقبض کننده عروق و مویرگهای خونی منطقه بوده ایجاد خاصیت ضد التهاب می کند در نتیجه درد حاصل از سوختگی را هم التیام می بخشد. از این ماده جادویی می توان در انواع سوختگی ها استفاده کرد . توجه کنید پودر اکسیددوزنگ جذب پوست نشده و به صورت یک لایه سفیدرنگ اصطلاحا ماسیده میشود . تیوبهای 30 گرمی زینک اکساید در داروخانه ها در اختیار شماست.
گروهی از عصاره های گیاهی نیز خاصیت ضدالتهابی دارند که از آنها نیز در درمان ادرارسوختگی استفاده می گردد. معروف ترین این گروه گیاه کالاندولا است که خاصیت اعجازانگیزش در درمان التهاب باعث شده مصرف پماد کالاندولا در بخش اطفال بیمارستان ها از زینک اکساید پیشی بگیرد. پماد کالاندولا با همین نام به صورت پمادهای 15 گرمی در داروخانه ها موجود بوده و بدون نسخه و تجویز پزشک نیز قابل تهیه است. 

عصاره گیاه جوجوبا ، آووکادو و بابونه نیز خاصیت ضدالتهاب دارند که نسبت به کالاندولا گرانقیمت تر هستند ولی ترکیب این سه گیاه در اکثر کِرِمهای ضد ادرار سوختگی وجود داشته و در درمان آن معجزه می کنند.

ویتامین های «آ» و «د» اثر التیام بخشی دارند و در غالب موارد استفاده از آنها سبب پیشگیری از این عارضه نیز می گردد . پماد ویتامین آ+د برای درمان سوختگی ناشی از ادرار بسیار تجویز میشود. ضمنا وجود وازلین به عنوان پایه در این پماد، خشکی ناشی از التهاب راهم درمان می کند.

روغن ماهی از رایج ترین روغنهای طبیعی برای درمان این عارضه است. وجود ویتامین «آ» و «د» طبیعی در آن خاصیت بهبود بخشی آن را دوچندان کرده است. به طوریکه انواع پمادهای سوختگی موجود در داروخانه ها حاوی مقادیر این روغن همراه با ترکیبات اکسیددوزنگ و ویتامین آ+د هستند. شما می توانید پماد سوختگی را با همین نام و بدون نیاز به نسخه پزشک از داروخانه ها تهیه کرده در انواع سوختگیها به کار برید.

ب- مواد دارویی شیمیایی:

این گروه به سه دسته عمده تقسیم می شوند. استفاده از هر سه دسته باید با تجویز و تحت نظر پزشک صورت گیرد. توجه کنید خاصیت درمانی این گروه بسیار قوی تر است اما مصرف طولانی و بدون تجویز پزشک می تواند ایجاد عارضه و عادت کند در صورتی که مواد طبیعی موجود در گروه الف محدودیت زمانی و تجویزی ندارند.

گروه اول : کورتیکواستروئیدها که همگی با نام عمومی کورتون آنها را می شناسیم. کورتونها مواد بسیار موثری در درمان انواع التهاب ها می باشند. کورتونها به صورت انواع قرص، آمپول و پماد و کرم و لوسیون در بازار دارویی وجود دارند که انواع موضعی آنها در درمان سوختگیها کاربرد دارد.

 اثر آنها بسیار سریع و باورنکردنی است به طوریکه اکثر مادران با دیدن اثر خارق العاده آنها مشتری دائمی مصرفشان می شوند که کاری بسیار نادرست و گاها خطرناک است. کورتونهای رایج در درمان ادرارسوختگی شامل کرمها یا پمادهای بتامتازون ، هیدروکورتیزون ، تریامسینولون ، فلوئوسینولون ، کلوبتازول و انواع ترکیبی حاوی این مواد هستند.

استفاده طولانی مدت آنها ایجاد عادت و کاهش اثر درمانی و در اصطلاح عام نازک شدن پوست می کند حتی در مواردی که دارو جذب بدن میشود عوارض مصرف کورتونها گسترده تر و خطرناک تر می گردد. عوارضی مانند پوکی استخوان یا کم کاری غده فوق کلیه از عوارض خطرناک مصرف طولانی مدت این دسته است.

گروه دوم : داروهای ضد قارچ هستند. همانطور که گفتیم محیط مرطوب تاریک و بدون جریان هوای درون پوشک محیط بسیار مساعدی جهت رشد انواع قارچها و هاگهایشان است و این عوامل ایجاد التهاب و خارش میکنند. داروهای ضد قارچ نیز انواع خوراکی و موضعی دارند که انواع موضعی مشهور آنها در درمان التهابات قارچی پوستی شامل کلوتریمازول و نیستاتین می باشند که غالبا این گروه را همراه با کورتونها تجویز میکنند. مصرف طولانی مدت و بدون توصیه پزشک این دسته نیز مقاومت به دارو ایجاد میکند و ضایعه گسترده تر میشود.

گروه سوم : آنتی بیوتیکها هستند که معمولا فاز آخر درمانی می باشند یعنی زمانی که ضایعه به داروها پاسخ درمانی نداده و التهاب تبدیل به عفونت شده است. آنتی بیوتیکهای موجود و رایج در بازار دارویی ایران تتراسیکلین و جنتامایسین هستند . گمان کنم اکثر شما دوستان اثرات ناخواسته مصرف طولانی مدت و نا بجای آنتی بیوتیکها را خیلی خوب می دانید. مقاومت به دارو شایع ترین عارضه مصرف نادرست آنتی بیوتیکهاست.

در بازار دارویی ایران پماد ترکیبی شامل کورتون، ضد قارچ و آنتی بیوتیک موجود است که کاربرد وسیع و نسبتا اختصاصی در درمان ادرارسوختگی پیدا کرده است : تریامسینولون ان ان حاوی تریامسینولون (کورتون) + نیستاتین (ضدقارچ) + نئومایسین (آنتی بیوتیک).
در خاتمه دوباره تاکید میکنم با مراقبت درست از کودک خود تا جایی که می توانید از ایجاد این عارضه جلوگیری کنید ولی گاهی این مشکل اجتناب ناپذیر میشود مثلا زمان دندان درآوردن . با مواجه شدن با این مشکل در مراحل اولیه کرمها وروغنهای طبیعی مفید خواهند بود ولی در صورت عدم بهبود تحت هیچ شرایطی بدون معاینه و نظر پزشک از داروهای شیمیایی استفاده نکنید. چون مقاومت ایجاد شده توسط آنها در اثر مصرف نابجا، درمان بسیار طولانی و مشکلی به دنبال خواهد داشت که هم شما هم کوچولوی ناز شما آزرده خواهید شد.

با تشکر از مامان وانیا به خاطر ارسال این مطلب

______________________________

مطالب مرتبط:

بثورات در محل پوشک نوزادان