خیال پردازی در کودکان
در قسمت قبل به خیال پردازی کودکان پرداختیم و گفتیم که کودکان به مرور مفاهيم خوب و بد را مي آموزند و به همين ترتيب به اهميت راستگوئي پي مي برند و تا قبل از 3.5 سالگي مهارت لازم براي دروغ گفتن عمدي را ندارد. خيال پردازي هاي آنها نشانه ي بي ادبي و دروغگویی کودک نیست. در ادامه ی مطلب با ما همراه باشید تا بیشتر در این زمینه صحبت کنیم...
همانطور که گفته شد کودکان در سنین قبل از دبستان علاقه بسیار زیادی به بازی ها و موضوعات تخیلی دارند. زندگی یک کودک در سن قبل از مدرسه، از محدودیت های بسیار تشکیل شده، او بر اساس نظر والدین خود زندگی می کند. در واقع کودک به بازیهای خیالی علاقه دارد ، زیرا می تواند آن طور که می خواهد باشد و زندگی کند؛ خارج از قید و بندها و محدودیت هایی که والدین برای او تعیین کرده اند.
شیوه های داستان بافی کودکان:
هر کودکي شيوه ي داستان بافي خود را دارد. بعضي ها با سوم شخص شروع مي کنند. بعضي خودشان قهرمان اصلي هستند. بعضي شخصيت مورد علاقه خود را تقليد مي کنند ، گاهي واقعي و گاهي تخيلي.در بين اين داستان سرائي ها، گاهي با تصميم گيري هاي کودک براي آينده رو به رو مي شويم.
در هر حال اين خيال پردازي ها چه به صورت رويا و يا در بيداري و در بازي ها باعث مي شوند کودکان اطراف را شناسائي و تجربه کنند. با پرنده به آسمان پرواز مي کنند و با سوسک و موش درون زمين را مي کاوند و يا مثل پلنگ از قدرت و نيرويش الهام مي گيرند.
شما نبايد مانع خيال پردازي فرزندتان شويد بلکه بايد: گستره ي سؤالات افزودني ، تجربي و سازنده را توسعه دهيد.
- چه چيزي مي توانستيم بسازيم؟ چگونه مي توانيم کاري کنيم که...
- فکر مي کني اگر ... فکر مي کني بايد چه ...
منطق را فراموش کنيد. براي تصحيح کار او افسانه اش را قطع نکنيد ، حتي اگر خلاف واقع حرفي زد. مثلاً «پلنگ در حالي که روي دو پا راه مي رفت». فراموش نکنيد او در حال خيال بافي است. او دارد فکرش را با صداي بلند براي شما مي گويد.
مواقعي که افراد خانواده دور هم نشسته ايد سعي کنيد مطالب جالبي که مورد علاقه بچه ها هست را مطرح کنيد. بچه ها از اين که شما هم به آن موضوعات علاقمنديد لذت مي برند.
براي گروه هاي سني بالاتر مي توانيد مطالب جالب از اخبار و يا اتفاقات را که در روزنامه هاي چاپ شده بريده ، به آنها بدهيد و تشويق شان کنيد که عقايد و نظريات خود را بيان کنند. مشوق کودکان براي ترسيم يا بيان تخيلات شان باشيد ، حتي مي توانيد تخيلات آن ها را به صورت تئاتر به نمايش درآوريد.
در دوران کودکي داستان هاي شان را بنويسيد يا ضبط کنيد . در سنين بالاتر آنها را تشويق به نوشتن کنيد به قول مامان عزیزی بسياري از اختراعات و ابداعات از بستر همين تخيلات جان گرفتند.
تقــــــــویت تخیـــــل :
1-در منزل جایی را برای تغییر لباس اختصاص دهید.(جاییکه در آن لباس های قدیمی، وسایل شخصی «مانند کلاه، کتابهای جیبی، هدیه های قدیمی و ...» را نگهداری کنید.
2- تعدادی ملحفه یا پتو در دسترس کودک قرار دهید تا بتواند خانه درست کند و یا بازی های خیالی دیگری را طراحی کند.
3- داستانی را برای کودک خود تعریف کنید. لباس یکی از شخصیت های داستان را بپوشید و با کودک خود، براساس داستان، بازی کنید. اگر داستان را کودک شما تعریف کند بهتر است. می توانید موضوع آن را با مراسم عروسی، جشن تولد یا اتفاق های دیگری که در زندگی خود با آنها سرو کار دارید مرتبط سازید.
4-کودک خود را تشویق کنید که با اسباب بازیهای سازنده و ابتکاری بازی کند. مانند اسباب بازیهایی که با کمک قطعه های مختلف میتوان ماشین، خانه، هواپیما و... ساخت.
5- قصه های موزون و آهنگین را برای فرزندتان بخوانید و به نوبت اشعار آن را تکرار کنید.
6-در حد امکان زمان بیشتری را با کودک خود در طبیعت سپری کنید.زمانی که فرزندتان، شما را به دنیای خیالی خود دعوت می کند، دعوت او را بپذیرید، با او سوار قایق شوید، سوار بر سفینه فضایی در فضا پرواز کنید و در همه ی موارد رهبری بازی را برعهده فرزندتان بگذارید.
7- در بین اسباب بازی های کودک تعدادی گوش ماهی، سنگ های مختلف، چسب، تخته ، بند، سکه ، طناب و سایر وسایلی که می تواند مورد استفاده او قرار بگیرد، قرار دهید.
8- هنگامی که با خیالپردازی های فرزندتان روبرو می شوید، او را سرزنش نکنید. به او اجازه دهید تا آنچه در ذهن خود دارد بیان کند.