مدرســـــــــه ی مامان هــــــــــــــــــــــامدرســـــــــه ی مامان هــــــــــــــــــــــا، تا این لحظه: 12 سال و 11 ماه و 7 روز سن داره

مــدرســـه ی مــامــان هـا

اینجا برای تربیت فرزندانمان همگی هم معلم هستیم هم شاگرد!

تاثیر دوگانه تشویق بر عملکرد تحصیلی دختران

1393/6/12 6:31
نویسنده : یه مامان
2,841 بازدید
اشتراک گذاری

یکی از دغدغه های والدین و معلمان، روش درست تشویق کردن کودکان است. اینکه چگونه موفقیت های آنان را مورد تشویق قرار دهیم و به آنها انرژی و شوق حرکت بدهیم و مراقب باشیم، صحبت های ما اثر معکوس در راه پیشرفت آنها نداشته باشد، برای بسیاری از ما دغدغه ای هر روزه است.

کارول ووک، یکی از پژوهشگرانی است که سالها در زمینه تاثیر تشویق های کلامی بر عملکرد کودکان تحقیق کرده، او بر این باور است تشویق های کلامی در صورتی که از عبارات نامناسبی استفاده شود، نه تنها اثر مثبتی ندارند بلکه می توانند نتیجه عکس داشته باشند و موجب به تاخیر افتادن رشد و به خطر افتادن اعتماد به نفس کودکان شود. او در این باره می گوید" وقتی برای تشویق کودکان آنها را باهوش و با استعداد خطاب می کنیم، این پیام را در پس آن منتقل می کنیم که موفقیت آنها بستگی به استعداد ذاتی آنها دارد و کمتر با تلاش و کوشش آنها مرتبط است. این عبارات به ناخودآگاه نقش توانایی های بالقوه مادرزادی را در کودکان مهم تر جلوه می دهد و ارزش تلاش و کوشش را پائین می آورد. آنها  باور می کنند که موفقیت  تنها در گرو هوش و استعداد خدادادی است."

 مشکل در این دیدگاه خلاصه نمی شود، بلکه این نگرش به زودی با خود استرس و اضطراب زیادی را همراه می آورد و در تکالیف بعدی، کودکان دچار نگرانی از نتیجه عملکرد خود می شوند نگران می شوند که نکند به سیاق قبل، نتوانند موفق باشند نکند نمره خوبی نگیرند، نکند نتیجه نامطلوب به معنای زیر سوال رفتن هوش و استعدادشان تلقی شود.

 ووک بر این باور است که تاثیر این مسئله بر دختران بسیار بیشتر از پسران است. یعنی دختران بیش از پسران نسبت به تشویق های کلامی حساس هستند. تشویق هایی که نه بر عملکرد بلکه بر شخصیت و صفات درونی دختران، متمرکز باشد کاملا می تواند روی عملکرد تجصیلی آنها تاثیر نامطلوب بگذارد. جالب است که محققان یکی از علل نمرات پائین دختران در دروس ریاضی را همین باور آنها به نقش استعداد و هوش ذاتی می دانند. دختران تصور می کنند که به طور ذاتی فاقد استعداد لازم در ریاضیات هستند و تلاش و کوشش منجر به بهبود عملکردشان نمی شود.

 موفقیت در ریاضیات، تا حد زیادی بر تصور فرد و جامعه از نقش جنسیت وابسته است. پسران با این تلقین روحی رو به رو هستند، که ذاتا دارای قابلیت و استعداد بیشتری در ریاضیات هستند بنابراین، اعتماد به نفس بیشتری در مواجهه با مسائل دشوار ریاضی نشان می دهند در حالی که دختران، بالعکس هنگام رو به رو شدن با مسائل ریاضی تزلزل و نگرانی بیشتری نشان می دهند و عملکرد ضعیف تری به نمایش می گذارند.

 ووک و سایر محققانی که در این حوزه به پژوهش پرداخته اند در مورد نقش کلیشه سازی و قضاوت های نامناسب بر افت عملکرد دختران هشدار می دهند. به گفته این پژوهشگران، قضاوت های کلیشه ای و متمرکز بر شخصیت و توانایی های مادرزادی، به جای معطوف کردن تمرکز دختران بر روی تلاش و مبارزه در جهت یادگیری و گذر از امتحانات مختلف زندگی، ذهن آنها را به سمت استعداد و هوش طبیعی منحرف می کند و از تلاش باز می دارد.

 ووک به این نتیجه رسیده است که تشویق های والدین به خصوص مادران در سالهای نخست زندگی کودکان، تاثیر زیادی بر عملکرد تحصیلی آنان در سالهای آینده دارد. بنابراین اینکه والدین، تلاش کودکان را مورد تشویق قرار دهند و نه اینکه صرفا بر نتیجه متمرکز باشند، کمک می کند، کودکان به تلاش و تقلا ارزش دهند و نه صرفا به کسب نمره و موفقیت ظاهری.

 نتایج تحقیق های نشان می دهد که جامعه پذیری و تربیت دختران آنها را این زمینه تلقین پذیرتر می کند و در نتیجه عملا باعث می شود دختران، توجه بیشتری به کسب نمره عالی، رتبه ممتاز و سایر نشانه های ظاهری موفقیت نشان دهند در حالی که پسران بیشتر بر روی مسیر رسیدن بر نتیجه متمرکز هستند و از خطر کردن و تجربه شکست کمتر بیم دارند. پسران می آموزند که شکست بخورند، بیفتند و بر خیزند اما دختران ناخودآگاه می آموزند که یا ذاتا صاحب همه چیز هستند و یا نیستند.

 ووک به والدین پیشنهاد می کند در جمع خانواده خود، اوقاتی را برای توصیف شرایط دشوار، شکست ها و تلاششان برای تغییر وضعیت و گذر از سختی ها و چالش ها اختصاص دهند و کودکان را با مسیر پر فراز و نشیب زندگی و شوق به خطر کردن و به چالش گرفتن دشواری ها آشنا کنند. این مسئله ناخودآگاه بر عملکرد تحصیلی کودکان در بلند مدت نیز موثر است.

منبع:  آموزش 118

پسندها (5)

نظرات (6)

مامان فرنيا
12 شهریور 93 7:51
سلام صبح بخير مطلب بسيار جالب و تامل برانگيزي بود
یه مامان
پاسخ
سلام مامان عزیز خوشحالیم که مورد توجهتون قرار گرفته
مامان پریسا
12 شهریور 93 8:33
سلام صبح زیباتون به خیر و شادی
یه مامان
پاسخ
سلااام مامان عزیز خوشحالیم که دوباره عین قبل صبح زود صدای سلام صبح بخیر شما توی مدرسه می پیچه راستی وقتتون بخیر و شادی باشه ان شاءالله
مامان پریسا
12 شهریور 93 8:37
واسه من هم یه چند باری پیش اومد که پریسا رو این مدلی تشویق کردممثلا وقتی یه موردی رو گفت سریع بهش گفتم وای چه دختر باهوشی دارم.... خوب شد این متن رو خوندم. ممنون پس به نظرم برای همچین مواردی بهتره از تشویق هایی مثل : افرین من مطمئن بودم که تو میتونی یا .... استفاده کنیم.
یه مامان
پاسخ
و آفــــــــرین به شما البته اگه بیشتر به اطرافمون نگاه کنیم می بینیم از این قسم تشویق ها خیلی رایجه ، مخصوصا مساله ی باهوش بودن؛ شاید به خاطر همینه که اولین چیزی که به ذهن ما برای تشویق میاد همین مورده.
بابا و مامان
12 شهریور 93 9:09
سلام صبح بخیر دیدن این پت من و برد به سالهای خیلی دور سال اول دبستان بودم یه خانم داشتیم خانم اکبری خیلی خیلی بد اخلاق و همش با خط کش به هر بهانه ای بچه ها را می زد همیشه من بیچاره را هم می زد اینقد ازش می ترسیدم اصلا به کلاس و مدرسه فکر نمی کردم همش فکر می کردم می رم مدرسه که کتک بخورم اصلا یادم نمیاد جز توهین به بچه ها کار دیگه ای کرده باشه خلاصه اینکه از تشویق خبری نبود وسط سال از مدرسه رفت بجاش خانم دیگه ای اومد خانم راهبر که هر جا هست خدا نگهدارش باشه که خیلی مهربون بود طوری شده بود که من عاشق مدرسه و معلمم شده بودم منی که از درس و کتاب فراری بودم با بچه های زرنگ کلاس رقابت می کردم که حتما املام بیست باشه اولین املای که بیست شدم اون خانم برامون کارت افرین داداین باعث شد که بیشتر و بیشتر تلاش کنم تا از شاگرد زرنگای کلاس کم نیارم و با نمرات خیلی خوب قبول شدم و سالها بعد هم به پست معلمهای خوش اخلاق و بد اخلاقم خوردم خانمهای بداخلاق و می زارم کنار اما عاشق خانمهای خوش اخلاقم هستم که با این که سالها گذشته از اون روزا خیلی دوستشون دارم و منتظرم یه بار دیگه ببینمشون که تشویقهای عالیشون و کمک کردناشون هیچ وقت از یادم نمیره خیلی طولانی شد ببخشید امضا دختر دیروز
یه مامان
پاسخ
سلام مامان عزیز وقت شما هم بخیر و شادی باشه ان شاءالله بیخود نیست که از قدیم میگن: درس معلم ار بود زمزمه ی محبتی/ جمعه به مکتب آورد طفل گریزپای را براتون آرزوی موفقیت داریم دختر دیروز
مامان شاران
12 شهریور 93 10:46
سلام بسیار مطلب خوبی بود ممنونم من خیلی وقتها شاران کار ی فراتر از سنش انجام میده میگم آفرین دختر باهوشم پس این اشتباه هست پس اگر درست متوجه شده باشم باید روی عملکردش خودمو متمرکز کنم و تلاشی که کرده
یه مامان
پاسخ
سلام مامان عزیز خواهش میشه! بله! خوشحالیم که با مامان های فهمیده و بامسیولیتی مثل شما دوستیم.
مامان شبنم
12 شهریور 93 12:27
سلام جالب بود من که واقعا همیشه حس می کردم در ریاضی استعداد ندارم همیشه هم به دردسر می خوندمش و تمرین می کردم
یه مامان
پاسخ
سلام مامان عزیز خب بالاخره هر کسی توی یه زمینه ای استعداد و توانایی و یا علاقه داره و همون علاقه اون رو سوق میده به اون طرف. شاید اگه دیدگاهتون در مورد ریاضی این نبود، شاید بهتر و با علاقه به سراغ حل مساله می رفتید. البته نقش معلم رو هم نمیشه ندیده گرفت. نمونه اش هم مامان عزیز یاسمن و محمدپارسای خودمونه.