تب در کودکان 3؛ چطور می توان تب کودک را پایین آورد؟

وجود تب تنها، خطری برای کودک ندارد. اگر علت تب بیماری مهمی نباشد خود تب اهمیت ندارد، حتی اگر تب کودک در حدود 40 درجه سانتیگراد باشد. بارها شما پدران و مادران دیده اید که کودک تب 40 درجه سانتیگراد دارد ولی حال عمومی او خوب است و مشغول بازی است.

اگر حال عمومی کودک در نتیجه ی تب خوب نیست و بی حال یا دچار حالت هذیان است و امکان وقوع تشنج می رود باید تب کودک را پایین بیاورید. می توانید برای پایین آوردن تب کارهای زیر را انجام دهید:

1- لباس های کودک را کم کنید:

اگر کودک پیچیده شده یا لباس های زیاده به او پوشیده شده باید آن ها را از تن کودک در آورید.

2- درجه حرارت اتاق کودک را کم کنید:

بعضی تصور می کنند چون کودک تب دارد باید او را گرم نگه داشت تا عرق کند. این تصور کاملا اشتباه است. گرم نگه داشتن کودک تب دار سبب می شود تب او بالاتر رود و کودک بی قرارتر و ناراحت تر شود و ممکن است کودک در نتیجه ی تب زیاد دچار تشنج گردد.

اتاق کودک تب دار نباید زیاد گرم باشد و از انداختن پتو و لحاف بر روی کودک تب دار باید جدا خودداری کرد و در عوض باید لباس های کودک تب دار را از تن او درآورید و بدن او را خنک نگه دارید.

عکس العمل بدن نوزادان و شیرخواران در برابر تب:

نوزادان و شیرخواران چون کم عرق می کنند اگر در تابستان در محیط گرم قرار گیرند یا در زمستان مجاور بخاری یا رادیاتور خوابانده شوند یا لباس زیاد به آن ها پوشانده شود درجه حرارت بدن آن ها ناگهان به بیشتر از 41 درجه سانتی گراد می رسد و در نتیجه دچار بی حالی یا تشنج و از همه مهم تر دچار خونریزی مغزی می شوند که می تواند منجر به مرگ ناگهانی کودک شود.

3- کودک را تن شویه کنید:

تن شویه کردن کودک با گذاشتن پارچه، ملحفه و حوله ی مرطوب به شکم ران ها بازوها و دست های کودک و با آبی که درجه ی حرارت آن 20 تا 22 درجه ی سانتی گراد می باشد انجام می گیرد تا سبب پایین آمدن تب کودک شود.

اگر تن شویه با آب سرد یا آب و الکل انجام شود سبب می شود که درجه ی حرارت بدن ناگهان پایین افتد و کودک دچار لرز شود و دوباره تب او بالا برود. بنابراین الکل به آب اضافه نکنید و کودک را با آب سرد تن شویه نکنید.

در مورد کودکان کمتر از دو سال و مخصوصا نوزادان، غیر از درآوردن لباس ها و گذاشتن پارچه ی مرطوب روی بدن آن ها و فرو بردن آن ها در وان آبی که درجه حرارت آن نیمه گرم و ولرم باشد کمک می کند. سرد کردن ناگهانی بدن کودک ممکن است موجب نارسایی جریان عروق و مرگ ناگهانی کودک شود. تر کردن بدن کودک سبب می شود که آب از سطح بدن تبخیر شود و تب کودک پایین آید، این عمل را در هر سنی می توان انجام داد.

4- دادن داروهای تب بر (استامینوفن، آیبوپروفن و آسپرین):

استامینوفن تب بر و مسکن است و تب کودک را نیم ساعت بعد از خوردن پایین می آورد. استامینوفن برای شیرخواران به شکل قطره، شربت و شیاف در داروخانه ها موجود است. مادران باید توجه کنند که استامینوفن در کودکی که مبتلا به بیماری های شایع عفونی و بثوری است، تب او را کمی پایین می آورد ولی آن را قطع نمی کند مگر اینکه بیماری دوران معمولی خود را طی کند.

دادن استامینوفن به مدت طولانی ممکن است موجب آسیب کلیه شود و اگر کودکی به مقدار زیاد استامینوفن بخورد، موجب اختلال عمل کبد نیز می شود لذا با تجویز پزشک مقدار مناسب از این دارو را مصرف کنید.

آیبوپروفن نیز مانند استامینوفن تب بر و مسکن است و برای کودکان به شکل سوسپانسیون ( دارو به شکل ذرات معلق) در داروخانه ها موجود است.

آسپرین دارویی است تب بر، ضد درد، ضد تورم. این دارو برای کودکان به صورت قرص و شیاف وجود دارد. والدین در به کار بردن آسپرین باید دقت کنند زیرا اگر تب کودک به علت ابتلا به بیماری آنفولانزا، آبله مرغان یا بیماری های ویروسی دیگر باشد نباید به کودک آسپرین بدهند.

دادن آسپرین در این بیماری های ویروسی امکان ابتلا سیستم عصبی کودک را افزایش می دهد و در نتیجه ممکن است کودک مبتلا به بیماری کبدی مغزی (سندروم ری) شود.  همچنین دادن آسپرین در بعضی از کودکان ممکن است موجب خونریزی از لثه ها و دستگاه گوارش شود.

مسمومیت با داروهای تب بر و مسکن:

مسمومیت با این داروها در کودکان بسیار شایع است، زیرا کودکان این داروها را به سادگی در خانه پیدا م یکنند و می خورند و دچار مسمومیت می شوند که گاهی منجر به مرگ کودک می شود. بنابراین وظیفه ی پدر و مادر است که این داروها را دور از دسترس کودکان نگهداری کنند و طبق دستور پزشک به کودک بدهند.

اگر داروهای فوق به مقداری که پزشک تجویز می کند به کودک داده شود عوارضی به وجود نخواهد آورد. بعضی از کودکان ممکن است هریک از داروهای فوق را تحمل نکنند و پس از خوردن آنها دچا رتهوع، استفراغ، درد و سوزش معده شوند در این صورت نباید آن دارو را به کودک داد.

5- دادن مایعات به کودک در زمان تب:

در زمانی که کودک به هر علتی دچار تب شده است، فقط به او مایعات بدهید. کودک در موقع تب فقط احتیاج به آب دارد، زیرا آب بدن خود را از راه عرق کردن و تنفس تند از دست می دهد و به علت تب و بیماری، اشتهای او نیز کم می شود. در چنین حالتی نباید اصرار کنید که غذا بخورد بلکه باید وی را تشویق کنید تا کم کم و به تدریج مایع ساده و یا مایعی که مختصری شیرین است را بنوشد.

کودک دو ساله ای که دچار تب شدید شده باشد، روزانه باید یک لیتر مایعات بنوشد بنابراین، انواع آب میوه ای که کودک دوست دارد باید در اختیار او گذاشته شود. اگر کودک میل دارد می توانید فقط آب ساده و خنک به او بدهید.

هذیان و پرت و پلاگویی در هنگام تب

بعضی از کودکان در هنگام تب دچار حالت هذیان و پرت و پلاگویی می شوند، چنین کودکانی حالت اضطراب و ترس نیز دارند. پدر و مادر باید بدانند که پیدایش چنین حالاتی خطرناک نیست و باید نزد کودک بمانند و او را آرام نمایند و اقدامات توصیه شده برای پایین آوردن تب را انجام دهند.

منبع: کتاب من و کودک من

___________________________________

مطالب مرتبط:

تب در کودکان 1 ؛ اهمیت تب

تب در کودکان 2؛ درجه ی تب و روش اندازه گیری تب در کودکان