توصیه هایی به مادران شاغل در مورد شیردهی نوزاد
یکی از دغدغه های ذهنی مادران شاغل چگونگی تغذیه شیرخواران خود همزمان با اشتغال میباشد. با توجه به اهمیت و مزایای شیر مادر کلیه صاحب نظران تاکید بر حفظ و تداوم شیردهی در مادران شاغل دارند رعایت یکسری نکات این مهم را میسر میسازد.
الف) تغذیه انحصاری با شیرمادر (Exelusive breast geeding)
در نقش ماه اول زندگی شیرخوار به هیچ نوع غذای دیگری -حتی آب- نیاز ندارد و باید به طور انحصاری فقط با شیر مادر تغذیه شود.
ب) عدم شروع تغذیه تکمیلی زودرس. بهترین زمان برای شروع تغذیه تکمیلی در نوزادی که مسیر رشد طبیعی دارد پایان شش ماهگی است. تغذیه زودرس سبب کاهش شیر مادر بروز اسهال و استفراغ و حساسیت میگردد.
پ) عدم استفاده از شیرخشک در ساعاتی که مادر در منزل نیست در این مدت تغذیه کودک با شیر دوشیده شده و نگهداری شده مادر صورت میگیرد.
ت) عدم استفاده از بطری جهت تغذیه شیر خوار در زمانی که مادر کنارکودک قرار ندارد در واقع شیر دوشیده شده توسط فنجان یا قاشق به شیرخوار خورانده میشود. استفاده از بطری سب mppleconfvse میشود که علت عدم تطابق جنس شکل و قوام نوک سرشیشه یا نوک سینه مادر میباشد.
ث) در زمان غیر ساعات کار مادر باید همیشه در اختیار شیرخوار باشد و شیر خوار در هر زمان نیاز به تغذیه داشت مادر باید در دسترس باشد (on-demand)
ج) استفاده از پاس شیردهی درساعات کار در صورت اسکان
چ) صرف غذا و لبنیات کافی توسط مادر در حین کار در منزل
ح) دوشیدن شیر دو تا سه بار درمحل کار
خ) آشنایی با تجربیات سایرزنان شیرده شاغل
دانستن نکات چند جهت دوشیدن شیر لازم میباشد. هنگام دوشیدن شیر یا باید درمحیطی خلوت و آرام باشد بغل گرفتن شیرخوار و تماس پوست با پوست مادر و شیرخوار و همچنین تحریک نوک پستان قبل از دوشیدن سبب تحریک تشرح هورمون آلیترسین شده که سبب تسهیل دوشیدن و خروج شیر میشود.
کمپرس گرم پستان ها یا دوش گرفتن قبل دوشیدن شیر مفید میباشد نوشیدن مایعات گرم به جز قهوه قبل از دوشیدن شیر نیز قابل اهمیت میباشد. ماساژ ملایم پستان ها مالش و ماساژ مادر به جاری شدن شیر کمک میکند. مدت زمان دوشیدن شیر 20 تا 30 دقیقه میباشد ابتدا هر یک از پستان ها پنج – هفت دقیقه دوشیده می شود و سپس مادر اقدام به ماساژ و لمس پستان ها مینماید مجددا مادر هر یک از پستان ها را سه تا پنج دقیقه میدوشد و سپس پستان ها را لمس نموده و ماساژ میدهد.درنهایت هر یک از پستان ها دو – سه دقیقه دوشیده میشود.
روشهای دوشیدن شیر:
دوشیدن شیر توسط دست و با ملینیک مارست صورت میگیرد دراین روش دست مادر حالت حرف B انگلیسی را داشته چهار انگشت در زیر پستان و انگشت شست در بالای پستان قرار میگیرد. (Hand Expession) دوشیدن با پمپ های دستی روش دیگر دوشیدن شیر است.
(manual Breast prmp) که نوع پیشرفته این وسیله به صورت سیلندری میباشد.
نوع دیگری از شیر دوش ها توسط باتری کار میکنند. (Battesy opefctedpvmp) از روشهای دیگر دوشیدن شیر استفاده از بطری گرم میباشد که به خصوص در پستان های دردناک کاربرد دارد.
زمان نگهداری شیر دوشیده شده در شرایط مختلف فرق میکند که در جدول زیر خلاصه شده است.
*در دمای اتاق شش تا هشت ساعت
*دریخچال 24 تا 48 ساعت
*در جایخی یخچال دو تا سه هفته
*در فریزر خانگی دو تا سه ماه
*در فریزر صنعتی شش ماه
پس از ذوب شیر مدت زمان نگهداری آن در فضای اتاق یک ساعت و در یخچال 24 ساعت میباشد.
مجله دانش تغذیه _ دکتر علی افشین پور (متخصص اطفال )
توصیه هایی برای اینکه راحت تر بتوانید عمل دوشیدن شیر را انجام دهید:
زماني از روز را مي توانید براي دوشيدن شير انتخاب كنید كه پستان پر از شير باشد. در بيشتر مادران صبح ها پستان ها پرتر است ولي عملا در هر موقع از روز مي توان پستان ها را دوشيد. براي مثال مي توان بعد از هر وعده تغذيه شيرخوار ،شير اضافي را دوشيد و ذخيره نمود.
بهتر است 10 تا 20 دقيقه قبل از شروع دوشيدن شير، كمي استراحت كنید . يك ليوان شير، آب ميوه ، چاي كم رنگ يا سوپ بخورید. مايعات گرم بيشتر از مايعات سرد به ترشح شير كمك مي كنند.
هنگام دوشيدن شير،اگر به كودكتان فكر كنید و يا تصور شير دادن و در آغوش گرفتن او را داشته باشید به ترشح و جاري شدن شير كمك مي شود. كنار كودك نشستن و به او نگاه كردن نيز همين اثر را دارد.
محيط بايد ساكت و آرام باشد و به صدا درآمدن زنگ تلفن و يا زنگ منزل و ساير امور باعث قطع دوشيدن شير نشود برای آسان تر شدن شیر دوش آب گرم بگیرید و یا حوله ای گرم روی سینه هایتان بگذارید. روی یک جای بلند بنشینید و اگر ممكن است ، پاها را كمي بالا بگذارید و کاسه ای جلوی خود بگذارید، سپس:
سینه ی خود را با یک دست از زیر نگه دارید و شروع به مالش از بالا به پایین کنید، عمل مالش را در تمام دور سینه انجام دهید. این کار به جریان یافتن شیر در مجاری سینه کمک می کند.
با پشت ناخن هایتان چند بار سینه را با ملایمت به سمت هاله مالش دهید. از فشار آوردن به بافت سینه خودداری کنید.
با قرار دادن شست ها در بالا و انگشتان دیگر در زیر، ناحیه ی اطراف هاله را آرام به سمت پایین فشار دهید.
همزمان با شست و انگشت اشاره، با سمت عقب و به طرف قفسه ی سینه فشار بیاورید تا شیر خارج شود.