چاق شدن کودکان؛ 5
در این قسمت راهکارهایی برای درمان چاقی در کودکان پیشنهاد شده است و همچنین یک نمونه رژیم غذایی و جدول کالری مثال زده شده است.
با ما همراه باشید...
قسمت قبل: چاق شدن کودکان؛ 4
*****************************
درمان کودکانی که اضافه وزن دارند
در درمان شیرخواران و کودکانی که اضافه وزن دارند یا چاق شده اند هدف این است که از این به بعد اضافه وزن پیدا ننمایند و یا اضافه وزن او بسیار جزئی باشد نه این که کودک وزن خود را از دست بدهد. بنابراین اگر پزشک تشخیص داد و یا خود شما فهمیدید که کودک اضافه وزن پیدا کرده است می توانید زمان کمتری او را به سینه ی خود بگذارید و همچنین تعداد دفعات شیردادن به کودک را کم کنید و معده ی کودک را با موادی مانند میوه ها و سبزی های نرم و پخته شده که خود تهیه کرده اید (بدون اضافه کردن مواد قندی) پر کنید .
کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند ، اگر چاق شوند ، هنگامیکه به فعالیت و جنب و جوش می افتند (در سن 2 تا 3 سالگی) وزن اضافی خود را از دست می د هند.
اگر به کودک شیر گاو یا شیر خشک می دهید و او اضافه وزن پیدا کرده است شما می توانید مقدار شیر او را کم کنید و به او میوه و سبزی نرم بدهید تا وزن او بیشتر نشود.
اگر کودک در سنین قبل از مدرسه است و اضافه وزن پیدا کرده است باید تمام مواد شیرینی ، بیسکوئیت، شکلات، بستنی، آجیل، سیب زمینی سرخ کرده ، برنج پخته شده (پلو) و مواد نشاسته دیگر را قطع و حتی نانی را که او می خورده کم کنید و اگر به خوردن شیر زیاد از حد ، عادت کرده است آن را هم کم کنید و بیشتر به او میوه و سبزی به هر مقدار که می خواهد، بدهید.
اگر کودک به سنی رسیده است که می فهمد (از سن سه سالگی به بعد) موضوغ افزایش وزن و مشکلات ناشی از آن را به زبان ساده به او بگویید، زیرا درمان چاقی کودکان (کم خوردن و فعالیت جسمی کردن) موقعی نتیجه بخش خواهد بود که خود کودک هم مایل و مشتاق باشد که وزن خود را کم کند.
پدرد و مادر باید به هر صورتی که می دانند کودک را به فعالیت جسمی و ورزش تشویق کنند (پیاده رفتن و برگشتن به مدرسه، دویدن، شنا کردن، دوچرخه سواری و ورزش های کلاسیک).
پدر و مادر نباید موضوع افزایش وزن را در برابر همسالان و دوستان و افراد دیگر مطرح کنند و هیچ گاه نباید او را سرزنش و مسخره نمایند.
کودکی که اضافه وزن پیدا کرده باید قبل از رفتن به مدرسه اضافه وزن او اصلاح شود ، زیرا اگر چاقی او در سنین مدرسه ادامه یابد ممکن است در مدرسه برای او مسائل روانی به وجود آید.
اگر پدر و مادر خودشان هم اضافه وزن دارند و کودکشان نیز اضافه وزن پیدا کرده است؛ در صورتیکه والدین هم تحت برنامه ی کاهش وزن قرار گیرند (رژیم غذایی کم و فعالیت و ورزش) نتیجه ی بهتری برای همگی خواهد داشت. مطالعاتی که انجام گرفته است نشان داده کوکدانی که یک یا هر دوی ووالدینشان چاق بوده اند و یا اگر رابطه ی زناشویی والدینشان طبیعی نبوده است (پدر و مادر جدا شده اند و یا اختلافات زناشویی دارند) درمان چاقی کودک نتیجه بخش نبوده است ، بنابراین محیط سالم خانواده نیز در کاهش یافتن وزن کودک موثر است.
در درمان کاهش وزن کودک پدر و مادر بادی توجه کنند که رژیم غذایی کودک دارای مواد غذایی لازم برای رشد و نمو کودک باشد؛ به طور مثال : کودکی که در سن 10 تا 14 سالگی است مقدار 1100 تا 1400 کالری در 24 ساعت لازم دارد و اگر تصور شود که با رژیم غذایی او ویتامین ها به مقدار کافی به بدن او نمی رسد باید ویتامین اضافی به او داده شود مخصوصا ویتامین «دِ» زیرا این ویتامین برای همه ی کودکان ضرورت دارد.
هفته ی اولی که کودک تحت رژیم غذایی کم کالری قرار می گیرد ، دائما احساس گرسنگی می کند و کمی مشکل است ، ولی بعد از یکی دو هفته اشتهای او کم خواهد شد و دیگر معده ی او غذای زیادی را طلب نخواهد کرد . پدر و مادر باید توجه کنند که از دست دادن سریع وزن کودک موجب مشکلاتی می شود بنابراین اگر وزن کودک ثابت نگه داشته شود و طول قد او افزایش یابد بسیار خوب و ایده آل خواهد بود.
رژیم غذایی که دارای 1100 تا 1400 کالری می باشد
ناشتایی |
ناهار |
شام |
یک لیوان آب پرتقال یا گریپ فروت یک عدد تخم مرغ آب پز یک تکه نان و ودر حدود یک قاشق مرباخوری کره یک لیوان شیر |
60 گرم گوشت بدون چربی یک تکه نان و یک قاشق مرباخوری کره یک ظرف سالاد (مخلوطی از سبزی های سبز و زرد و قرمز) یک لیوان شیر چند عدد میوه |
60 گرم گوشت بدون چربی یک لیوان شیر یک ظرف سالاد چند عدد میوه |
توضیح: والدین باید توجه کنند که با رژیم غذایی که به کودک خود می دهند تمام ویتامین ها و احتیاجات کودک برای رشد، تامین شود ؛ مثلا در صورتیکه چربی شیر گرفته شود و کره از ناهار و شام کودک حذف گردد مقدار کالری 24 ساعت کودک در حدود 1000 کالری خواهد شد. در چنین حالتی باید به کودک ویتامین «آ» داده شود؛ زیرا این ویتامین در مواد چربی وجود دارد.
پدر و مادر برای مدتی باید کودک را تشویق و ترغیب نمایند که آنچه را در خلال 24 ساعت می خورد و فعالیت ورزشی را که در آن مدت انجام می دهد ، یادداشت کند (اگر خود پدر و مادرد هم تحت رژیم غذایی هستند چنین کاری را انجام دهند) یعنی:
1- اگر قبل از خوردن غذا احساس گرسنگی می نمایند یادداشت کنند.
2- مقدار غذایی را که در هر نوبت می خورند و همچنین زمان و محل خوردن آن غذا را یاداشت کنند.
3- فعالیت و ورزشی را که در خلال همان 24 ساعت انجام می دهند نیز یادداشت نمایند.
ازز طرف دیگر اگر پدر و مادر به کودک یاد بدهند که هر لقمه ی غذایی را که به دهان خود می برد 15 مرتبه آن را بجود و سپس فرو دهد و بین هر لقمه غذا فاصله بیندازد بسیار موثر خواهد بود.
یاداشت کردن و آهسته غذا خوردن باعث می شود که کودک به غذا خوردن خود توجه کند و خود در جهت کم کردن وزن خود علاقمند گردد و سعی و کوشش نماید.
مقدار کالری که یک فرد 70 کیلویی در هنگام فعالیت از دست می دهد.
در هنگام راه رفتن (اگر سرعت 5 کیلومتر در ساعت راه برود) |
5.2 کالری در هر دقیقه |
اگر در سرازیری راه برود |
1.3 کالری در هر دقیقه |
در هنگام دوچرخه سواری |
8.2 کالری در هر دقیقه |
در هنگام شنا کردن |
11.2 کالری در هر دقیقه |
در هنگام دویدن |
19.4 کالری در هر دقیقه |
غذاهای معمولی و مقدار کالری هر یک و زمانی که هر فردی که آن را مصرف می کند باید فعالیت کند تا آن موارد در بدن او بسوزد.
نوع مواد غذایی |
مقدار کالری |
زمانی را که باید راه برود (بر حسب دقیقه) |
دوچرخه سواری (بر حسب دقیقه) |
شنا (بر حسب دقیقه) |
دویدن (بر حسب دقیقه) |
در سرازیری راه برود (بر حسب دقیقه) |
یک عدد سیب |
101 |
19 |
12 |
9 |
5 |
78 |
یک عدد هلو |
46 |
9 |
6 |
4 |
2 |
35 |
یک تکه کیک |
356 |
68 |
43 |
32 |
18 |
274 |
یک بطری نوشابه |
106 |
20 |
13 |
9 |
5 |
82 |
یک لیوان شیر |
166 |
32 |
20 |
15 |
9 |
128 |
یک لیوان شیر بدون چربی |
81 |
16 |
10 |
7 |
4 |
62 |
یک لیوان آب پرتقال |
120 |
23 |
15 |
11 |
6 |
92 |
یک عدد بیسکوئیت |
15 |
3 |
2 |
1 |
1 |
12 |
یک عدد بیسکوئیت شکلاتی |
51 |
10 |
6 |
5 |
3 |
39 |
یک عدد بستنی چوبی |
193 |
37 |
24 |
17 |
10 |
148 |
یک عدد تخم مرغ آب پز |
77 |
15 |
9 |
7 |
4 |
59 |
یک عدد نیمرو |
110 |
21 |
13 |
10 |
6 |
85 |
یک عدد ساندویچ |
350 |
67 |
43 |
31 |
18 |
269 |
یک بشقاب اسپاگتی یا غذا |
396 |
76 |
48 |
35 |
20 |
305 |
نصف سینه مرغ سرخ شده |
232 |
45 |
28 |
21 |
12 |
187 |
یک بشقاب پلو |
115 |
20 |
12 |
10 |
4 |
62 |