توصیه های مراقبت از نوزادان و کودکان در منزل

در ادامه ی مطلب توصیه هایی در زمینه ی مراقبت از نوزادان و کودکان در منزل بیان شده که شاید بعضی از آنها از نظر ما خیلی ساده هم باشه و حتی گاهی بهشون توجه نکنیم! پس با ما همراه باشید...

۱.     نوزاد از بدو تولد تا شش ماهگی بطور انحصاری از شیر مادر تغذیه شود . شیر در روزهای اول کم است که آغوز نامیده میشود و برای نوزاد کافی است . به تدریج که نیاز نوزاد بیشتر می شود مقدار شیر هم زیادتر می شود

۲.     از آب جوشیده ، آب قند و گلوکز ، شیشه و پستانک استفاده نشود .

۳.     شیردهی بر اساس میل و نیاز نوزاد در شرایط مناسب باشد

۴.     قبل از هر شیردهی دستهای خود را بشویید .

۵.     ۱۵تا ۲۰ دقیقه بعد از شیر خوردن آروغ نوزاد را بگیرید . در صورتیکه نوزاد زیر سینه به خواب برود احتیاج به بیدار کردن و گرفتن آروغ ندارد ، او را به روی پهلوی راست بخوابانید که در صورت استفراغ، شیر به ریه برنگردد و از عوارض آن جلوگیری شود ، مدتی که گذشت او را به روی پهلوی چپ بخوابانید.

۶.     جهت جلوگیری از ترک و زخم سینه در موقع شیردهی تمامی هاله سینه ( قسمت قهوه ای رنگ) داخل دهان نوزاد باشد یعنی چانه نوزاد روی سینه مادر باشد و پس از پایان شیردهی در صورت زخم بودن سینه مقداری از شیر خود را به سینه بمالید.

۷.     از قرار دادن نوزاد در نزدیکی پنجره و بخاری اجتناب شود

۸.     از گرم نگه داشتن بیش از حد نوزاد با لباس خودداری شود و لباس طوری پوشانیده شود که نوزاد عرق نکند . بهترین دمای بدن نوزاد در زیر بغل ۳۶.۵ می باشد. بهترین دمای اطاق برای نوزاد ۲۴ الی ۲۵ درجه وبهترین درجه رطوبت ۴۰ الی ۴۵  می باشد . دمای اطاق برای نوزاد زیر دو کیلوگرم ۲۶ الی ۲۷ درجه می باشد.

۹.     از تشک و کیسه خواب پشم شیشه(الیاف صنعتی) به علت گرم کردن بیش از حد نوزاد و حساسیت زا بودن کمتر استفاده شود

۱۰. از گذاشتن بالش زیر سر نوزاد و شیرخوار خودداری شود .

۱۱. در اطاق و هوای مناسب نوزاد احتیاج به کلاه و جوراب و لباس سراسری ندارد .

۱۲. تا زمانیکه بند ناف وجود دارد از حمام کردن نوزاد خودداری کنید . بعد از افتادن بند ناف، نوزاد هفته ای دو بار در اطاق  حمام شود . در صورت استفاده از حمام درب حمام نیمه باز باشد تا از گرمازدگی نوزاد جلوگیری شود.

۱۳. هیچ نوع ماده ضد عفونی کننده از قبیل الکل سفید ، بتادین و ....برای ناف استفاده نشود و از قرار دادن ناف درون پوشک خودداری کنید و از ناف بند استفاده نشده و با آب خیس نشود.

۱۴. اطاق نوزاد بایستی روشن باشد ولی استفاده از نور آفتاب مستقیم مضر است.

۱۵. به منظور سلامتی نوزادان و شیرخواران از دود کردن اسپند، استفاده از پودرها ی آرایشی، عطر، ادکلن، سیگار و گلهای معطر مخصوصا گل مریم اجتناب فرمائید.

۱۶. بزاق شیرخواران از ۳ ماهگی جاری میشود و حدودا یکسالگی می توانند آب دهان را قورت دهند.

۱۷. عطسه و گرفتگی بینی در روزهای اول طبیعی است و علامت سرماخوردگی نیست . مدفوع نوزادی که شیر مادر می خورد آبکی و بلغمی و تعداد دفعات آن نسبتاً زیاد است ( شبیه مدفوع اسهالی ) ولی چنانچه حال عمومی نوزاد خوب و وزن گیری مناسب باشد اسهال نمی باشد .

۱۸. جهت جلوگیری از خشکی و سوختگی پوست بدن از روغن بادام شیرین یا وازلین استفاده شود و به هیچ عنوان از پودر استفاده نشود

۱۹. برای تمیز کردن بینی نوزاد از یک قطره کلرور سدیم ( آب نمک ) استفاده شود و موقع ریختن قطره نوزاد به پهلو خوابانده شود

۲۰. در هنگام پریدن شیر در حلق نوزاد آرامش خود را حفظ کرده و یک تا دو ضربه به کف پای نوزاد زده تا گریه کند و شیر از دهان نوزاد خارج شود

۲۱. هر چه نوزاد ملاقاتی کمتر داشته باشد سالمتر است خصوصا افرادی که سرفه و عطسه می کنند ، سیگاری هستند یا راهنمائی نادرست می کنند .

۲۲. اگر نوزاد در روزهای ۳ و ۴ تولد زرد شد حتماً به پزشک مراجعه کنید .

۲۳. مادران شیرده از خوردن بیش از دو لیوان شیر در روز ، پیاز ، سیر ، شکلات ، کاکائو ، نسکافه ، خیار سبز و خیار شور خودداری کنند .

توجه :

الف) از مصرف شربت های مولتی ویتامین گران قیمت برای شیرخواران و اطفال به علت هزینه زیاد و ارزش درمانی کم اجتناب شود .

ب) به شیرخواران زیر یکسال عسل – سفیده تخم مرغ – غذای ترش – شیرین و ادویه دار و شیر پاستوریزه داده نشود .

پ) استفاده از لاک به علت داشتن سرب و ارسنیک و پاک کردن آن با استن که در تماس با پوست جذب میشود برای اطفال مضر میباشد.

ت) به منظور وزن گیری بهتر اطفال و شیر خواران از دادن موز – خیار سبز – چای بیسکوئیت – پفک - چیپس - شکلات – آدامس – آجیل – پسته – هویج اصفهان (به علت آبیاری با آب زاینده رود) – سوسیس – کالباس – نوشابه – ساندیس – شیر کاکائو – بستنی – یخمک – لواشک و مشابه آن خودداری شود .

ث) غذای توصیه شده برای کودکان دو سال به بالا شیر نصف لیوان روزی دو تا سه مرتبه  – میوه روزی یک مرتبه – یک روز در میان یک عدد تخم مرغ – غذای سفره ( روزانه ) ، در صورتیکه یک مرتبه غذای پختنی باشد برای دفعه بعد نگهداری شود – عصرانه نان ، پنیر ، گردو ،کره و مربا و امثال آن.

 دکتر ایرج حق شناس - متخصص کودکان و فوق تخصص نوزادان