چگونه در منزل، از فرزندِ خود درس بپرسیم؟
به مناسبت بازگشایی مدارس به یکی از مسایل مربوط به این حیطه پرداخته ایم. و قبل از آن ایام آموزش و تربیت را به همه ی مامانای مدرسه، مخصوصا معلمین عزیز تبریک عرض می کنیم.
با ما همراه باشید...
مادری می گفت: هر وقت که می خواهم از فرزندم درس بپرسم ، با پرخاشگری جواب می دهد و می گوید که : تو هیچی بلد نیستی و فقط معلممون بلده، ( الحمدالله معلم او در مدرسه از او راضی است).
به نظر شما مشکل از کجاست؟
یکی از دلایلی که فرزندان در پاسخ به سوالات والدین پرخاشگری می کنند و رفتار قهری دارند این است که والدین از آن ها خوب سوال نمی کنند. معمولا انسان ها و مخصوصا کودکان مواقعی که به نتیجه ی مطلوب نمی رسند ، عصبانی می شوند. پدر و مادر در پرسش و پاسخ از فرزندانِ خود ، نباید مثلِ مدرسه عمل کنند. در مدرسه کودک باید مورد ارزیابی قرار گیرد ولی در خانه نباید به این دلیل ، پرسش و پاسخ انجام شود، بلکه باید هدف این باشد که بچه خوب یاد بگیرد. (البته آموزش و پرورش هم به این سمت گرایش پیدا کرده است)
سناریوی اول: وقتی به فرزند دیکته می گوییم و به کلمه ای می رسیم که فرزند نوشتن آن را بلد نیست، اگر بگوییم: « دیدی، هی بهت می گم درس بخون، نمی خونی، الان هم بلد نیستی!» مطمئنا بچه عصبانی خواهد شد و حتی ممکن است مدادش را پرت کند و بگوید : «اصلا نمی خوام بهم دیکته بگی».
سناریوی دوم: ممکن است مادری در برخورد با مساله ی پیش آمده در سناریوی اول با زیرکیِ مادرانه اش هم بخواهد به او یاد بدهد که نوشتن صحیح آن کلمه چگونه است و هم به او بطور مستقیم آوانس نداده باشد؛ پس، کلمه را در هوا بنویسد، اگر متوجه نشد کفِ دست کودک بنویسد (مانند بازی ای که در «زنگ بازی (5) » به آن اشاره شده است)، اگر باز هم متوجه نشد آن را روی فرش بنویسد و در نهایت اگر متوجه نشد آن کلمه را در زمان مشخص از روی کتاب به فرزندش نشان دهد؛ مثلا بگوید: «5 ثانیه وقت داری که به این کلمه نگاه کنی» ، و آن کلمه را از داخل کتاب به او نشان دهد.
کدام سناریو از دید شما قابل قبول است؟
باید توجه داشته باشیم که دیکته و امتحانی که در منزل از کودک گرفته می شود باید مقدمه ای باشد برای آزمون مدرسه باشد، نه وسیله ای برای اینکه پدر و مادر از توانایی های فرزندشان آگاهی یابند و نداشتنِ اطلاعاتِ او را به رخش بکشند.
پس به جای اینکه مقابل فرزند قرار گیریم، کنارِ آنها قرار بگیریم، و نقش معلم را برای فرزندمان بازی نکنیم. لذا باید سعی شود که از کودک انتقاد نشود و پاسخ های صحیح را در یک مسیر خیلی منطقی و فرآیند خیلی آرامی به فرزند یاد بدهیم و او را در معرض امتحان در منزل قرار ندهیم تا کودک احساس کند که مادرش در کنارِ او نشسته تا به او یاد بدهد نه اینکه نشسته تا مچِ او را به دلیل ندانسته هایش بگیرد.
امام علی (ع):
سرزنش شعله های لجاجت را برافروخته تر می کند.
معمولا هم، لجاجت با پرخاشگری و قهر کردن بروز می کند.
پدر و مادر وقتی درسِ فرزندشان را در منزل با آنها کار میکنند، خیلی راحت می توانند به آنها اعتماد به نفس بدهند ولی متاسفانه بعضی از والدین نه تنها این کار را نمی کنند ، بلکه باعث از بین رفتن اعتماد به نفس در فرزندشان می شوند و فرزندشان مدام پیش خود تصور می کند که چیزی بلد نیست و همیشه از امتحان و آزمون ترس خواهد داشت. چون او را در معرض ناموفقیت هایش قرار می دهند و می خواهند مچ او را بگیرند.
اگر نقاط ضعف فرزند را با زبان خوش و با شیوه ی مهربانانه به او بیاموزیم و نقاط قوت او را تحسین کنیم در روحیه ی فرزند تاثیر مثبت گذاشته و اعتماد به نفس او را زیاد کرده ایم.