مدرســـــــــه ی مامان هــــــــــــــــــــــامدرســـــــــه ی مامان هــــــــــــــــــــــا، تا این لحظه: 12 سال و 10 ماه و 15 روز سن داره

مــدرســـه ی مــامــان هـا

اینجا برای تربیت فرزندانمان همگی هم معلم هستیم هم شاگرد!

نقش خانواده در اعتیاد جوانان

1390/7/3 8:00
نویسنده : یه مامان
7,365 بازدید
اشتراک گذاری

بايد به خاطر داشت كه هر كودك از مراحل خاص رشد زيستي و عاطفي مي گذرد و طي اين مراحل احساسات و صفات منفي از قبيل تنفر، دشمني، ترس، پرخاشگري، اضطراب و غیره به وجود مي آيد...

سالهاي حساس زندگي 

روابط خانوادگي با معناي وسيع عاطفي و پراحساسش از آغاز تاريخ بشريت براي اعضاي جامعه امري روشن و قابل فهم بوده است. فيلسوفان و محققين اجتماعي معتقدند كه جامعه متشكل از خانواده ها است. براساس قديمي ترين نوشته هاي اخلاقي، جامعه هنگامي نيروي خود را از دست مي دهد كه افراد به وظايف خانوادگي خويش عمل نكنند.

مثلا كنفوسيوس اعتقاد داشت كه خوشبختي و ترقي از آن جامعه اي است كه افرادش به عنوان يك عضو خانواده، رفتاري صحيح و كامل داشته باشند، بدين معني كه هيچ كس از وظايف خود نسبت به فرزندانش روگردان نباشد. زيرا خانواده پايه اساسي و سازنده مهمترين ساخت اجتماع است.

رفتار هایي که در خانواده به افراد آموخته مي شود، نمونه و سرمشق رفتار در ساير قسمتهاي جامعه خواهدبود. طبق نظريات روانشناسی شخصيت كودك طي 6 سال اول زندگي فرم اصلي خود را مي يابد و روابط موجود در خانواده مثل، ميزان محبت، ميزان استقلال كودك درتصميم گيريهايش و سازگاري يا عدم سازگاري والدين عواملي هستند كه كودك را مي سازند.

بايد به خاطر داشت كه هر كودك از مراحل خاص رشد زيستي و عاطفي مي گذرد و طي اين مراحل احساسات و صفات منفي از قبيل تنفر، دشمني، ترس، پرخاشگري، اضطراب و ... به وجود مي آيد.

بنابراين بايد گفت كه سالهاي اوليه زندگي، سالهاي تكوين و تاثيرپذيري است. اگر در خانواده هيجانات و طغيانهاي مكرر عاطفي روي دهد، رشد عاطفي كودك به آساني متوقف مي شود. كودك گرفتار اين مشكل مي شود كه از يك طرف احتياجات عاطفي خود را ارضا كند و از طرف ديگر خود را با مشكل محيط زندگي سازش دهد.

در نتیجه کودک حس وابستگي و تعلق خاطر را از دست مي دهد و در مورد هدايت خويش يعني نقش خود، هم به عنوان فرد و هم به عنوان عضو خانواده و اجتماع دچار ابهام و پشيماني مي شود. علاوه بر دوران كودكي، دوران نوجواني و بلوغ نيز از دوره هاي بسيار مهم و قابل توجه زندگي است.

 با شروع سالهاي نخستين دهه دوم زندگي، تحول شگفت انگيز بلوغ آغاز مي شود، كه داراي جنبه هاي گوناگون جسمي و رواني اجتماعي است. خانواده ها بايد اطلاعات كافي در اين مورد داشته باشند و بدانند كه دوران بلوغ علاوه بر تغييراتي كه در اندامها و شكل ظاهري بيرون دارد، از نظر روحي نيز دوران بي قراري ها و گرايشهاي متضاد مثل افسردگيهاي بي دليل در لحظه هاي شادي، غرور در عين خودكم بيني ها، خودخواهي در عين نوع دوستي، معاشرت طلبي در عین تنهايي گزيني، كنجكاوي در عين بي تفاوتي، قدرت جويي در عین قدرت ستيزي، عشق ورزيدن به دنيا در عین پوچ انگاري آن، چشمداشت مسئوليت از ديگران در عين گريز از مسئوليت و مقررات و بسياري ديگر از مشخصات و نوسانهاي اين دوره، فشار و طوفانهاي روحي است كه البته هيچكدام از اين رفتارها بي دليل نيست، مثلا فرار از مقررات به خاطر رشد استقلال و تشخص طلبي است.

اثرات خانواده بر اعتياد

حس تفوق طلبي و برتري جويي و يا حس كنجكاوي كه معمولا در اين دوره به چشم مي خورد از تمايلات طبيعي دوران بلوغ و جواني است كه اگر از علل اين حالات خانواده ها به درستي اطلاع داشته و آن را به جوانان بشناسند آنگاه راهنمايي آن ها براي يك زندگي خوب و سالم دشوار نخواهد بود.

اکنون اهميت خانواده در زندگي و آينده فرد روشن گرديد و مشخص شد كه شروع بسياري از اختلالات شخصيتي ناشي از دوران كودكي است؛ زيرا در اين دوره كودك نتوانسته است رابطه، صميميت و همكاري و احترام با ديگران را برقرار سازد و نيز به او نياموخته اند كه اعمال خطا و شايسته كدامند تا نسبت به اعمال پسنديده احترام قائل شود و از اعمال خطا دوري جويند.

عوامل مؤثر در اعتياد جوانان

در ادامه به شرح نمونه هايي از اثرات روابط خانواده بر اعتياد می پردازیم:
تحقيقاتي مثل «بررسي عوامل مؤثر در روي آوردن به مواد مخدر» و «بررسي علل اعتياد جوانان به هروئين» و «نقش خانواده در اعتياد جوانان»؛ وجود اختلاف بين پدر و مادر را نشان داده است. بررسي علل اعتياد در ايران نشان مي دهد كه در تربيت خانوادگي افراد معتاد سستي و ضعف وجود داشته و سرپرستي معتادان از طرف خانواده متعارف نبوده است، به طوري كه مسئوليت فقط 30درصد آنان تا سن بلوغ به عهده والدينشان بوده است.

تحقیقات نشانگر آنست كه رفتار والدين با فرزندانشان همراه با بي توجهی، بدون محبت و خشونت آميز بوده و رابطه عاطفي بين آنها وجود نداشته است و اغلب خانواده ها در هم پاشيده و نابسامان بوده اند. در نتیجه جوانان می خواهند این کمبودهای عاطفی را با دوستان خود و یا هر چیز دیگری پر کنند.

به این ترتيب مي بينيم كه از هم گسيختگي خانوادگي و عدم وجود تربيت درست، از مسايلي است كه امكان دارد افراد خانواده به نحوي از نتايج آن در رنج  باشند. از مسائل ديگر خانوادگي در زمينه اعتياد، نقش اعتياد پدر و مادر و تأثير آن در معتاد شدن فرزندان است، مشاهده اعتياد والدين و همانند سازي با والدين معتاد در مراحل گوناگون رشد سبب اعتياد جوانان يك خانواده مي گردد.

بررسی ها نشان مي دهد كه خيلي از معتادان، در خانواده ی خود افراد معتادی از قبيل پدر، پدربزرگ، مادربزرگ و غيره داشته اند. بيسواد و يا كم سواد بودن والدين نيز از مسائل خانوادگي دلايل اعتياد است. اكثر والدين معتادان، بيسواد يا كم سواد بوده اند اين عوامل و عوامل ديگر همه و همه كمبودي در نظام و نقش خانواده باقي مي گذارد كه بدون شك در اين خانواده ها اثرات مستقيم ناهنجاري ها بر روي فرزندان و خانواده ها خواهند بود.

وظیفه ی والدین چیست

وظیفه ی اصلی والدین در برابر فرزندان آگاهی دادن به آنان است، فقط کافی نیست که به فرزند خود بگویید که سیگار یا قرص روانگردان و یا مواد مخدر و اعتیاد بد است لازم است او را از ضررهای آن آگاه کنید.

ممکن است شما فقط به فرزندتان بگویید که مواد مخدر خیلی بد است اما دوستش به او بگوید که « نمی دونی وقتی این مواد یا این قرص را استفاده می کنی چه حال خوبی به تو دست می دهد... » و سپس او را به مصرف آن دعوت کند.

اگر شما به فرزند خود آگاهی های لازم را نداده باشید ممکن است فریب بخورد در صورتی که اگر شما به او گفته باشید که با مصرف این مواد یک حالِ خوش گذرا به انسان دست می دهد اما بعد از آن این ضررها را دارد و این مشکلات و خطرات را به دنبال دارد و عواقب آن را بیان کرده باشید او با آگاهیِ کامل با این مساله روبرو خواهد شد و فریب نخواهد خورد.

پسندها (0)
شما اولین مشوق باشید!

نظرات (4)

مامان پریسا
3 مهر 90 9:59
خسته نباشید بسیار هشدار دهنده بود. امیدوارم هیچ خانواده ایی دچار این مشکل خانمان سوز نشه.

سلامت باشید.
ان شاءالله
یک عدد مامان
3 مهر 90 19:30
تن و بدنمون لرزید تا این مقاله رو خوندیم ، هشدار خوب و تکان دهنده ای بود

خدا خودش به همه ی خانواده ها کمک کنه تا توو همچین مخمصه هایی نیفتن، الهی آمین

ان شاءالله خداوند حافظ همه ی بچه ها مخصوصا قند و عسلِ عزیز باشه.
مامان ماهان عشق ماشین
3 مهر 90 19:40
خیلی خیلی وحشتناکه.همین که عکس رو آدم میبینه،هری دلش میریزه پایین.مخصوصا تو این زمونه خیلی خیلی احتیاط میخواد.خدا نصیب هیچ خونواده ای نکنه.آمین.

نمی خواستیم دلتون رو بلرزونیم، ولی متاسفانه یکی از مشکلای جامعه ی امروزِ ما اعتیاده.
امیدواریم خونواده ها با بیداری و اطلاعاتشون و با تربیت صحیحشون مانع از به دام افتادن بچه های دلبندشون به این ماجراها بشن.
امیدواریم ماهانِ عزیز همیشه در پناه خداوند باشه و از گزند این آسیب ها به دور باشه
مامان سهند
18 فروردین 91 12:18
سلام استاد عزیز، چند وقت پیش ما در منزل یکی از بستگان بودیم که متاسفانه سیگار میکشه، سهند رفت سراغ سیگار این بنده خدا و برداشت و روی لبش گذاشت درست مثل کاری که اون آدم میکنه، همسر من از این کارش خیلی ناراحت شد و بلند شد زد روی لوپ سهند و سیگار رو ازش گرفت من از کار همسرم خیلی ناراحت شدم، چون به نظر من اصلا کارش درست نبود، سهند گریه کرد و اومد بغل من. همسرم استدلالش اینه که اگر یه زیر گوشی بخوره میفهمه که دیگه نباید دست به این کار بزنه ولی من حرفش رو قبول ندارم. چون معتقدم اولا الان براش زوده که بخواهیم براش استدالال بیارم که این بده و از این جور حرفها، بعد هم اگر الان خشونت بخرج بدیم فردا به دور از چشم ما این کار رو میکنه، میخواستم نظر شما رو هم بدونم لطفا راهنماییم کنید

سلام مامان عزیز
درسته، ما هم با نظر شما موافق هستیم؛ بچه ها توی این سن فقط رفتار بزرگترها رو تقلید می کنن و شاید اصلا معنی اون رو نفهمن.