مدرســـــــــه ی مامان هــــــــــــــــــــــامدرســـــــــه ی مامان هــــــــــــــــــــــا، تا این لحظه: 12 سال و 10 ماه و 16 روز سن داره

مــدرســـه ی مــامــان هـا

اینجا برای تربیت فرزندانمان همگی هم معلم هستیم هم شاگرد!

سال های طلایی تربیت؛ قسمت چهارم ( 18 ماهگی تا سه سالگی)

1394/8/30 9:20
نویسنده : یه مامان
6,234 بازدید
اشتراک گذاری

هنگامی که کودک راه رفتن را آغاز می کند اشیاء برایش جالب تر به نظر می رسند و بدون وقفه و خستگی به همه جا سرک خواهد کشید. از نظر او اشیا وسیله ای برای بازی و تفریح هستند و از خرد یا تکه تکه کردن آن ها هم هیچ ابایی نخواهد داشت...

18 ماهگی تا سه سالگی(کودک نوپا(

در این دوره کودک به خوبی نمی تواند صحبت کند، او فقط چند کلمه یاد گرفته است که البته همیشه یکی از این کلمات «نه» است. او هنوز مهارت های جسمانی ذهنی و اجتماعی کافی ندارد. بنابراین  کودک نوپا در مرحله ی بینابینی قرار دارد یعنی نه مانند دوره ی نوزادی ناتوان است و نه مهارت های یک کودک دبستانی را آموخته است.

گاهی هجده ماهگی تا سه سالگی دوره ی خوبی برای شما و کودکتان است و گاهی هم بر عکس زیرا برای اولین بار در این دوره است که شما با رفتاری به نام «نحسی» مواجه می شوید.

تا قبل از هجده ماهگی دنیا برای کودک مکانی شگفت انگیز است که در آن باید به کشف مسایل پرداخت اما برای کودک نوپا چنین نیست؛ او بلافاصله متوجه می شود که دراین دنیای شگفت انگیز هر کاری به دلخواه او پیش نمی رود و نمی تواند به تمام خواسته هایش برسد.

کودک نوپا توانایی مقاومت در برابر وسوسه ی آزمایش کردن را ندارد به خصوص که اکنون توانایی جسمانی کافی برای انجام این کارها را نیز دارد!

او از توانایی ها و امیالش آگاهی پیدا کرده و مطابق میل خود و به طور مستقل به انجام کارها می پردازد در حالی که هنوز برای داشتن اراده ی مستقل آمادگی ندارد و بخشی از مغزش که وظیفه ی کنترل را برعهده دارد هنوز به خوبی تکامل نیافته است.

بنابراین اگرچه کودک نوپای شما به سختی تلاش می کند تا مستقل باشد ولی به شدت به شما وابسته است.

دوره نوپایی یا همان دوره ایی که هیچ وسیله ای از دست کودکان در امان نیست شامل دو مرحله می باشد. مرحله اول که در ابتدای آن (به طور معمول پیش از دو سالگی) بچه کنترلی بر خواسته های ناگهانی خود ندارد و اغلب از ناتوانی خود در انجام دادن خواسته هایش سرخورده می شود اما در انتهای این دوره و آغاز مرحله دوم (حدود سه سالگی یا کمی بعد از آن) کودکتان به اندازه کافی رشد کرده است که از وی انتظار داشته باشید تا حدی، نه خیلی زیاد، بر رفتارش کنترل داشته باشد.

دوره ی نوپایی دوره ای چالش برانگیز است اما اگر انتظارهای به جا و مناسب از فرزند نوپای خود داشته باشید دوره ی بدی نخواهد بود.

کودکان نوپا اغلب غیر منطقی و غیر قابل پیش بینی بوده و مادر و پدر را عصبی و خسته می کنند اما از طرف دیگر بامزه، دوست داشتنی، پرمحبت و سرشار از شور زندگی هستند.

خصوصیات کودک نوپا:

- صبر در وجود آنها جایی ندارد. شاید بعضی از کودکان نوپا بتوانند چند لحظه تامل کنند اما بیشتر آن ها حتی یک دقیقه هم توانایی تحمل صبر را ندارند.

- نمی توانند پیشاپیش تصمیم گیری کنند یا مسئله ای را ارزیابی کنند. پس کارهایشان ناگهانی و تکانه ای است و هیچ تصوری هم از احتمال وجود خطر یا وقوع اتفاقی ناگوار ندارند.

- بر خود و رفتارهایشان تسلط و کنترل کافی ندارند.

- معنای خطر را به خوبی درک نمی کنند.

- دارای حافظه محدودی هستند در نتیجه بایدهمه چیز را بارها و بارها برایشان تکرار کنید.

- معنای قول و وعده را نمی فهمند و می خواهند بلافاصله به خواسته شان رسیدگی شود. در نتیجه سعی نکنید با آنها بحث نموده و آنان را متقاعد سازید. البته اگر دوست دارید می توانید با آن ها کلنجار بروید اما مطمئن باشید بی شک کسی که خسته می شود خود شما هستید.

- نمی توانند از بین چند گزینه یکی را انتخاب کنند.آنها معنی «یا این یا آن» را به خوبی درک نمی کنند و ممکن است خواسته هایشان با هم هماهنگ نباشد. مثلا در یک لحظه هم بخواهند کفش بپوشند و هم آن را از پا در بیاورند!

- از درک تاثیر کارهایشان بر احساس های دیگران عاجزند. علاوه بر آن معنی نوبت را هم درک نمی کنند. برای مثال اگر به او بگویید «اجازه بده برادرت هم کمی با این ماشین بازی کنه بعد اون رو به تو میده» چنین برداشت خواهد کرد که ماشینش را برای همیشه از دست خواهد داد و در این هنگام است که شروع به داد و فریاد می کند.

همچنین آنان همه چیز را در ارتباط  و متعلق به خود می دانند و نسبت به اشیا احساس مالکیت می کنند پس نباید انتظار سهیم و شریک شدن با کسی یا قرض دادن چیزی را داشته باشید.

- علاقه آنان به توجه و محبت شما بی انتهاست به طوری که اگر تمام روز به آنها توجه کنید باز هم نیازمند دریافت محبت و توجه بیشتری خواهند بود و شما در عمل هرگز نخواهید توانست کودک نوپای خود را از توجه و محبت  سیراب کنید.

 تعیین حدود و خط قرمزها

به خاطر داشته باشید که برای تعیین حد و حدود؛ استدلال، خواهش، تمنا، بحث و حتی التماس و تهدید کودک بی تاثیر است. زیرا این روش زمانی موثر است که توانایی های ذهنی انسان به حد کافی رشد کرده باشد و این رشد بعد از دوره نوپایی صورت می گیرد بنابراین از کودکان نوپا انتظار درک چنین مسائلی را نباید داشت.

سعی کنید حد و حدودها را قاطعانه و عادلانه تعیین کرده و نظم مشخصی را برقرار سازید اما باید بدانید به محض  اینکه حد و حدود و روالی را که در نظر گرفته اید، تعیین و رعایت شد، کودک از انجام هیچ کاری برای بهم ریختن یا تغییر نظم و قانون شما- برای رسیدن به خواسته هایش- کوتاهی نخواهد کرد.

در ضمن گاهی اوقات کودک نوپا از انجام کارهای جنون آمیز ابایی ندارد. برای مثال ممکن است کودکان دیگر را در راه پله هل دهد، که این به معنای ابراز احساسات وی است نه از روی شیطنت و خشونت. چون هنوز نمی تواند در قالب کلماتِ مناسب، احساسات خود را ابراز کند.

البته هرگز نباید چشم خود را بر چنین رفتارهایی ببندید یا با این توجیه که برخی کارها وقتگیر است یا کودک با انجام آنها همه جا را بهم می ریزد، مانع تلاش های وی برای انجام امور مربوط به خودش شوید. زیرا اگر بچه هنگام غذا خوردن، صورت، میز و کف زمین را کثیف کند یا از تمام سلاحهای خود مانند جیغ کشیدن، لگد زدن، پرتاب شی و یا «نحسی کردن» و... استفاده کند، اتفاق خاصی روی نداده بلکه اصل مهم و حائز اهمیت این است که او اجازه نداشته باشد حرفش را به کرسی بنشاند و قوانین را زیر پا گذارد.

ثبات قدم و استمرار یکی از مهمترین نکات در تربیت کودک نوپا است. شاید تا پیش از این دوره در مراقبتها و توجه ها، رعایت حد و حدود و قوانین بین شما و افراد دیگری که از بچه نگهداری می کنند، وحدت رویه وجود نداشت و کودکتان نمی دانست از این موضوع چگونه به نفع خود استفاده کند، اما کودک نوپا به خوبی می داند چگونه تفرقه بیندازد و حکومت کند. و اگر والدین و افرادی که از کودک مراقبت می کنند با همدیگر اتفاق نظر نداشته باشند و یا در قاطعیت شما- بر حسب اینکه چقدر حوصله دارید- خللی وارد شود، بی تردید کودک این تزلزل را شناسایی و ار آن سوء استفاده می کند.

نحسی

امکان ندارد که فرزند شما دوران نوپایی را پشت سر بگذارد اما یکی از آن نمایش هایی که به طور معمول روی زمین اجرا می شود و به آن نحسی می گوییم، برایتان اجرا نکند. البته بعضی از آن ها استعداد بیشتری در این زمینه دارند!

وقتی کودک نوپا با واقعیت دنیای بیرون مواجه می شود- که همیشه به خواسته هایش پاسخ مثبت داده نمی شود و شرایط به دلخواه او تغییر نمی کند- شروع به نحسی می نماید. عوامل بسیاری بر نحسی فرزند نوپای شما موثرند اما همواره علت اصلی آن نوعی احساس درماندگی ناشی از عدم توانایی کافی برای انجام امور  مربوط به خودش، شرایطی که مطابق میلش نیست و یا به طور کلی کاهش تحمل عاطفی اوست.

نحسی کودک حتی در خانه برای والدین امری بسیار ناخوشایند است حال تصور کنید اگر این مساله در مغازه، ماشین، خیابان، خانه ی دیگران و یا به طور کلی خارج از منزل اتفاق بیفتد تا چه اندازه پدر و مادر را خجالت زده می کند! ولی باید منطقی برخورد کنید تا از جنجال های آینده جلوگیری شود.

به یاد داشته باشید شما می توانید احساس درماندگی کودک نوپایتان را کاهش دهید ، اما نمی توانید به طور کامل از آن رها شوید زیرا نحسی بخشی از فرایند یادگیری اوست. با استفاده از شیوه هایی که خواهیم گفت گاهی اوقات می توانید از نحسی کودک جلوگیری کنید ولی باید بدانید این کار همیشه میسر نیست!

فراموش نکنید هنگامی که فرزندتان نحسی می کند به هیچ وجه نباید خود را درگیر او کنید زیرا اگر درگیر نحسی کودکتان شوید و به او توجه نشان دهید، در واقع به وی ثابت کرده اید که نحسی، در جلب توجه شما موثر است و باید از آن به بعد منتظر باشید این نمایش بارها و بارها تکرار شود.

ممکن است کودکدر هنگام نحسی و درست در زمانی که از شدت خشم در حال انفجار است و به قول معروف دیگر به هیچ چیز توجه نمی کند، با کارهایش موجبات ترس خود و در نهایت والدینش را فراهم کند زیرا در این مواقع برخی از آنان به این سو و آن سو میدوند، جیغ می کشند، روی زمین می نشینند یا می خوابند و یا با مشت بر زمین می کوبند و برخی دیگر نیز سر خود را به شما و اثاثیه ی منزل یا در و دیوار می کوبند.

 در هنگام نحسی کودک چه باید کرد:

- ابتدا مطمئن شوید کودکتان به خودش، دیگران و اسباب و اثاثیه منزل آسیبی وارد نمی کند.

- سعی کنید خونسرد و آرام باشید. عصبانیت شما فقط اوضاع را وخیم تر می کند. و اگر فکر می کنید ممکن است کنترل خود را از دست دهید از اتاق خارج شوید چرا که در غیر اینصورت موجبات نحسی مجدد او را فراهم خواهید کرد.

- برای استدلال و توضیح، وقت خود را تلف نکنید. او نمی خواهد حرف شما را بشنود.

- در نظر داشته باشید که در اغلب موارد بچه ها در محیطی امن و جدای از دیگران زودتر از نحسی خارج می شوند. اگرچه در برخی دیگر از کودکان این مسئله وضعیت را وخیم تر می کند.

- وقتی مطمئن شدید که کودک نمی تواند به کسی یا چیزی آسیب برساند از اتاق خارج شوید. کودکان نوپا وقتی بزرگتر می شوند برای اینکه بتوانند کار مورد علاقه خود را انجام دهند، نمایش نحسی را اجرا می کنند که بهترین راه خنثی کردن آن، بی تفاوتی و بی توجهی به آنان است.

منبع: کتاب مادرِ کافی

پسندها (1)

نظرات (4)

مامان فرنيا
3 آذر 94 10:10
سلام وصبح بخير متن جالبي بود ولي از همه مهمتر برخورد ديگران با بچه است كه واقعا همه چيز را از كنترل خارج ميكند حتي اعصاب مادر را دختر من الان 5ساله است و از اين مرز گذشته اما همين جمعه گذشته سر سفره نهار خانه مادر شوهر چون قبلش بيسكويت خورده بود شروع كرد به بهانه گيري من بي توجهي كردم چون ميدانستم بخاطر بيسكويت بي ميل به غذاست اما امان از مادر بزرگ و زن عموها و عموها و .... چي ميخواد؟ بشقابش را عوص كنيم؟ جاش بده؟.....يعني ديگه بحدي رسيدم كه مجبور شدم با صداي بلند به بقيه اعتراض كنم كه بيخيال دختر من غذاتون را بخوريد
یه مامان
پاسخ
سلام مامان عزیز صبح شما هم به خیر و شادی ببخشید که دیر پاسختون رو میدیم با نظرتون موافق هستیم . این شرایطی که میگید و خیلی خوب به تصویر کشیدید رو هم تجربه کردیم، ان شاالله که خدا صبر بیشتری به همه ی ما مامان ها بده
مامان فرنيا
3 آذر 94 10:12
باور كنيد شايد بشه در برابر بچه خونسرد بود چون واقعا همانطوري كه توي متن هم نوشته "کودکان نوپا اغلب غیر منطقی و غیر قابل پیش بینی بوده و مادر و پدر را عصبی و خسته می کنند اما از طرف دیگر بامزه، دوست داشتنی، پرمحبت و سرشار از شور زندگی هستند" و اين باعث ميشه وسطاي عصبانيت خنده را روي لبان مادر و پدر بنشانند اما اطرافيان
یه مامان
پاسخ
ممنون که اینقدر با حوصله و دقت مطالب رو مطالعه می کنید، حتی مطالبی که مربوط به سن دخترتون نمیشه رو
هنرمند
18 آذر 94 15:39
ای انسان! مثل بادبادک باش ، با اینکه میدونه زندگیش به نخی بنده ، بازم تو آسمون می رقصه و می خنده همیشه بخند و نگران نباش بدون که نخ زندگیت دست خداست
یه مامان
پاسخ
ممنون ان شاالله که بتونیم در هر لحظه و هر جا به خدا توکل داشته باشیم
مریم
11 فروردین 00 1:48
کاش میتونستم یکم صبورتر باشم بعضی وقتاپسزم ب حدی عصبیم میکنه ک مجبور میشم سرش دادبزنم وبدتر ازاون سریع بغلش میکنم _پسرم تا یه ماهه پیش اصلا گریه نمیکرد اما الان یجوری گریه میکنه واس رسیدن ب خواستش ک کلافه میشم_ازهمه بدتر اینکه منظورشو نمیفهمم ۱۸ماهشه اما ده پونزده کلمه بیشتر نمیگه
یه مامان
پاسخ
سلام مامان عزیز
توی این سن رفتار پسرتون طبیعی هست اون به سن قشقرق رسیده که لازمه برخورد درست با این رفتارش رو یاد بگیرید و  رفتار درستی باهاش داشته باشید
شما پیام رسان بله دارید؟