برهنه نمایی و تاثیرات آن در خانواده ها
محققان متوجه شده اند که مغز انسان واکنش متفاوتی نسبت به تصویر بدن برهنه و بدن پوشیده از خود نشان می دهد. محققان دانشگاه تامپره در فنلاند متوجه شده اند که مغز مردان واکنش بسیار سریعتری به تصویر زنان نشان می دهد در حالی که...
در زمینه نوع پوشش و تاثیر آن بر روابط زنان و مردان تحقیقات متعددی صورت گرفته که بیشتر تحت عنوان کالایی شدن بدن زن و نگاه خیره مرد (۱) نگاشته شده است. این تحقیقات هم به بررسی تاثیر پوشش زنان بر مردان و وهم تاثیر آن بر زنان می پردازند که در اینجا به برخی از این تحقیقات به اختصار اشاره خواهد شد.
محققان متوجه شده اند که مغز انسان واکنش متفاوتی نسبت به تصویر بدن برهنه و بدن پوشیده از خود نشان می دهد. محققان دانشگاه تامپره در فنلاند متوجه شده اند که مغز مردان واکنش بسیار سریعتری به تصویر زنان نشان می دهد در حالی که مغز زنان واکنش مشابهی نسبت به مشاهده تصویر برهنه زنان و مردان دارد. به عنوان مثال در یک تحقیق به شرکت کنندگان تصاویر پوشیده، نیمه برهنه و برهنه زنان را نشان دادند و توسط الکترودهایی واکنش مغز افراد را مورد بررسی قرار دادند. بر اساس این تحقیقات مغز انسان تصویر برهنه را در کمتر از ۰٫۲ ثانیه مورد ارزیابی قرار می دهد که بسیار سریعتر از تصویر عادی است (۲). بسیاری بر این عقیده اند که این واکنش سریع مربوط به طبیعت انسان و رابطه آن با تولید نسل است و انسان از این طریق است که جفت مناسب خود را پیدا می کند.
مردان با مشاهده تصاویر برهنه زنان واکنش های بدنی نظیر بالا رفتن ضربان قلب، افزایش جریان خون و …. را در بدن خود احساس می کنند؛ البته واکنش مردان گروه های سنی مختلف تاحدی متفاوت است: این که مرد در چه سنی قرار دارد ویااین که از لحاظ جنسی فعال هستند از جمله فاکتورهایی است که در واکنش مردان موثر است. با تمام این تفاوت ها واکنش حدودا مشابهی در مشاهده تصاویر تحریک آمیز زنان در مردان به وجود می آید که اولین آن اتفاقی است که مغز فرد می افتد و روندی شامل درگیر کردن نگاه ، توجه، و پاداش را به دنبال دارد: تصاویر برهنه سیستم بینایی مردان به شکل متفاوتی تحریک می کند و این باعث افزایش ترشح دوپامین می شود که احساس خوشایندی را در مردان به وجود می آورد. زمانی که مغز مردان تحریک می شود بخش انگیزش که به دنبال رهایی از فشار تحریک هست نیز تحریک می شود. در اینجا بخش های مختلف مغز درگیر می شوند و فرد وارد مرحله تصمیم گیری در این زمینه می شود و بخش های دیگر مغز از کار می افتد به همین دلیل گفته می شود که مردان در این لحظه نمی توانند تصمیم درستی بگیرند (۳). مردان همچنین به دنبال شبیه سازی رفتاری یا تصویری از فیلم و یا تصاویر جنسی در رابطه جنسی خود می روند که به این کار واکنش نرونی آینه ای (۴) گفته می شود که این خود می تواند مشکلات فروانی را برای شریک جنسی فرد در زندگی واقعی او به وجود آورد. چرا که بسیاری از این تصاویر یا فیلم ها تصویر غیر حقیقی از زنان و بدن آنها به فرد می دهد که در زندگی واقعی وجود ندارد.
بر اساس گزارش یکی از مجلات معتبر آمریکایی به نام روانشناسی امروز انجام داده مردانی که به تصویر زنان برهنه (که بیشتر به شکل تصاویر پورنوگرافی است) نگاه می کنند در روابط جنسی واقعی خود دچار ناتوانی می شوند. وقتی مردان به شکل مرتب در معرض تصاویر برهنه قرار می گیرند حساسیت جنسی آنها کاهش پیدا می کند و روابط جنسی عادی آنها را تحریک نمی کند. بر همین اساس گرچه در گذشته مشکل ناتوانی جنسی در میان مردان میانسال دیده می شد امروزه به دلیل مشاهده تصاویر برهنه وپورنوگرافی مردان جوان نیز با مشکل ناتوانی جنسی مواجه هستند. بر اساس این تحقیق امروزه نوعی از ناتوانی جنسی به نام «ناتوانی جنسی حاصل از مشاهده پورنوگرافی» وجود دارد که باعث می شود مردان به دلیل تحریک و ترشح بیش از حد دوپامین (که واکنش های مربوط به تحریک جنسی را کنترل و فعال می کند) ۳۰ سال زودترازموعد توانمندی جنسی خود را از دست می دهند. بر همین اساس کسانی که مرتبا در معرض این تصاویر قرار می گیرند باید هر بار تصاویر محرکتری را مشاهده کنند تا تحریک شوند. تاثیر این ماده مانند تاثیر مصرف کوکائین است چرا که پس از مدتی فرد مجبور از تنوع استفاده از تصاویر را بالاتر ببرد تا بدن او واکنش دلخواهش را به دنبال داشته باشد.
بر اساس این تحقیقات اگر فرد برای مدت چند ماه مشاهده این تصاویر را به طور کلی متوقف کند می تواند بهبود را در روابط جنسی خود مشاهده کند. بر اساس تحقیق دیگری که در دانشگاه ایندیانا توسط هیتر راپ انجام شده هم مردان و هم زنان با دیدن تصاویر برهنه تحریک می شوند اما نوع واکنش آنها در این زمینه متفاوت است: مردان بیشتر به دنبال تنوع طلبی در این تصاویر هستند و این در حالی است که زنان معمولا به همان تصاویر قبلی و کلیشه ای تمایل نشان می دهند. بر همین اساس مردان می توانند در این تصاویر تنوع طلبی جنسی خود را ارضا کنند. طی تحقیق دیگری جامعه شناسی به نام بت اک (۵) از زنان و مردان خواست تا به تصاویری از زنان و مردان برهنه نگاه کنند و واکنش آنها را مورد ارزیابی قرار داد.
بر اساس این تحقیق زنان با دیدن بدن برهنه زنان دیگر بلافاصله بدن خود را با وی مورد مقایسه قرار می دهند و اگر عکس مربوط به مدل باشند تقریبا همیشه احساس کمبود و ضعف در بدن خود می کنند. اما مردان به تصویر به شکل دیگری نگاه می کنند و بدن زن را مورد ارزیابی خود قرار می دهند: یا به تعریف بدن او می پردازند و یا این که اگر مطابق با میل آنها نباشد آن را مورد انتقاد قرار می دهند. بر این اساس به نظر می رسد که زنان جایگاه خود را به عنوان «شی» برای مصرف نگاه مردان درونی کرده اند در حالی که مردان نقش خود را فاعل و مصرف کننده چنین تصاویری می دانند. نکته جالب این است که در مواجه با تصویر مردان برهنه هم زنان و هم مردان احساس ناخوشایندی را گزارش کرده اند. مردان برخلاف زنان خود را با مردان دیگر مقایسه نمی کنند و توضیح می دهند که چون خود آنها نیز مرد هستند چیزی برای نگاه کردن وجود ندارد. همچنین آنها از این موضوع واهمه دارند که با تماشای مردان برهنه به نظر همجنسگرا برسند. همچنین اکثر زنان نیز با دیدن بدن برهنه مردان از لحاظ جنسی تحریک نمی شوند و آن دسته هم که این طور احساس می کردند احساسی توام با شرم نیز در این مورد داشتند (۶).
در تحقیق دیگری که در دانشگاه پرینستون انجام شد از مردان خواسته شد تا افعالی را با تصاویر زنانی نیمه برهنه استفاده کنند؛ بر اساس این تحقیق مردان تمایل داشتند از ازضمایر اول شخص و افعالی که نشان دهنده تسلط بر دیگری است نظیر «من گرفتم» یا «من کنترل کردم» برای زنانی که لباس شنا به تن داشتند استفاده کنند. آنها معتقد بودند که می توانند بر این زنان تسلط داشته باشند و او را به عنوان شخصی منفعل در نظر می آورند (۷).
بر اساس تحقیقات انجام شده روی ۲۹ زن و ۳۶ مرد که در دانشگاه نبراسکا-لینکلن انجام گرفت (۸) و توسط سیستم ردیاب حرکات چشم افراد مورد مطالعه قرار گرفت مشخص شد که هم مردان و هم زنان مدت طولانی تری به عکس زنانی که بخش های تحریک کننده از بدن خود را در معرض نمایش قرار داده اند، نگاه می کنند. در این مواقع نگاه بیشتر از این که متوجه صورت زن باشد متوجه بخش های برهنه بدن او است. نکته جالب اینجاست که مردان برای زنانی که از لحاظ فیزیکی ظاهری مطابق با تمایلات آنها داشته اند ارزش شخصیتی نیز قائل می شود (مثلا عنوان می کنند که چنین زنانی شخصیت بهتری دارند). این تحقیق همچنین نشان داده است که مردان بیش از آنکه به صورت زنان توجه کنند به بدن آنها نگاه می کنند. بر اساس تحقیقات دیگری که دپارتمان روانشناسی دانشگاه پرینستون انجام شده (۹) مردان به زنانی که مایو به تن دارند به شکل شی نگاه می کنند و بخشی از مغز آنها که برای استفاده از ابزار استفاده می شود فعال می شود.
بر اساس این تحقیقات مردان این زنان را بسیار بهتر از زنانی که لباس کامل به تن دارند به خاطر می آورند. همچنین مردان در مواجه با زنانی که پوشش مناسبی ندارند بیتشر از کلمات جنسی یا کلماتی که بار جنسی دارد استفاده می کنند و یا سعی می کنند نزدیکتر از حد متعارف نسبت به این زنان بنشینند. فیسک بر اساس این تحقیق چنین نتیجه گیری می کند که استفاده پوشش های محرک در محل کار مناسب نیست (همان منبع). در تحقیق دیگری که روی ۲۰ مرد و ۲۰ زن و با استفاده از متد ردیابی حرکت چشم انجام شد مشخص شد (۱۰) که زمانی که به شرکت کنندگان در تحقیق عکس های محرک نشان داده شد توجه زنان و مردان بیشتر به بدن فرد مورد تحقیق جلب شده است؛ همچنین شرکت کنندگان زمان و دقت بیشتری را برای نگاه کردن به عکس صرف کرده اند. تحقیقات دیگری نشان داده است (۱۱) که دیدگاه مردان نسبت به بدن زنان نسبت به دیدگاه زنان در مورد سایر زنان کمتر انتقادی و سختگیرانه است.
همچنین در تحقیقات انجام شده نوع نگاه مردان به زنان نشان دهنده انگیزه های جنسی آنها نیز است. محققان معتقدند که می تواند از روی حرکات چشم مردان (که معمولا کنترل آن سخت است) به انگیزه های جنسی آنها پی ببرند و حتی از آن برای ردیابی و درمان مهاجمان جنسی استفاده کنند. بر اساس این تحقیق که در دانشگاه لینکلن در بریتانیا صورت گرفته (۱۲) چشم مردان و تغییر اندازه مردمک آنها در مواجه با تصاویر جنسی می تواند گرایشات جنسی مردان را نمایان کند. همچنین مشخص شده مردان با دیدن عکس زنان بیشتر به ناحیه سینه و پایین تنه آنها توجه نشان می دهند. این نوع نگاه زمانی که به مردان عکس زنان مسن تر و کودکان را نشان می دهند دیده نمی شود. این تحقیق بر روی ۳۰ مرد بین ۱۸-۲۵ سال صورت گرفته بود.
*****************
اینکه این مساله حائز اهمیت است و حتی جوامع پیشرفته به این معضل پی برده اند و اعتراف می کنند شکی نیست؛ ولی ما با یک نگاه در فرهنگ اسلام و دین مبین خود می بینیم که این مساله از اول به صورت پیشگیرانه بصورت دستورات دینی به ما رسیده است و عوارض بد آن فراتر از این حرفها گوشزد شده است.
نکته ی 1) در دستورات دینی داریم که اگر در هنگام تشکیل نطفه فکر زن و یا مرد به سمت شخص دیگری به غیر از همسر خود باشد بچه ی آنها زنازاده خواهد بود و کار آنها حکم زنا را خواهد داشت. و خدایی ناکرده وقتی پرونده ی اعمالمان را به دستمان می دهند کلی گناهانی که به نظر ناکرده بوده ولی برایمان ثبت شده فقط بواسطه ی نیت هایمان.
نکته ی 2) همچنین داریم که اگر در لحظه ی آمیزش زن و مرد از همدیگر بیشترین لذت را ببرند فرزندشان باهوش تر و زیباتر خواهد شد، اگر هر کدام از طرفین با تصاویری که از قبل دیده اند این لذت را در خود کمتر کنند ، در حقیقت بهترین نعمت ها را دارند از خود می گیرند.
نکته ی 3) همه می دانیم که تحریک پذیری مردان از طریق چشم و نگاه بسیار زیاد است و به همین خاطر در درجه ی اول مردان به حفظ نگاه امر شده اند و زنان به حفظ حجاب، و هر کس وظیفه دارد به عنوان فردی از جامعه به وظیفه ی خود به عمل کند. ما به عنوان یک زن وقتی در جامعه حضور پیدا می کنیم، به خاطر چگونگی حضورمان مسئول هستیم و چه زیبا گفتند »
نکته ی 4) همه ی اینها تمریناتی است برای خوب بودن و نسل خوبی داشتن، پس به خودمان و همسرمان کمک کنیم تا از این مساله مصون بمانیم و در کنار هم نسل پاک و طاهری داشته باشیم. اینکه اسلام فرمان داده تا نگاه ها و نیات خودمان را حفظ کنیم، در حقیقت می خواسته که ما بیشتر از زندگی لذت ببریم .
نکته ی 5) اینکه ما خانم باشیم و یا آقا، فرقی در این قضیه ندارد که نگاهمان را حفظ کنیم و به هر چیز نگاه نکنیم. چرا که چشمی که برای دیدن انوار الهی به ما داده شده اگر با تصاویر نادرست پر شود ، زنگار می گیرد و دیگر آن چیزهایی که وعده ی دیدنش داده شده را نمی بیند. لحظه های غفلتمان را مدیریت کنیم و هر دم به خود گوشزد کنیم.
۱- Objectification of Female Bodies and Male Gaze1
2- http://www.geekosystem.com/brain-processes-nude-bodies-differently/
3- http://www.geekosystem.com/brain-processes-nude-bodies-differently/
4- mirror neuron activation
5- Beth Eck
6- Source: Eck, Beth. 2003. Men are Much Harder: Gendered Viewing of Nude Images. Gender & Society 17, 5: 691-710.
7- http://www.menshealth.com/sex-women/porn-debate?fullpage=true
8- http://www.usatoday.com/story/news/nation/2013/10/29/body-shape-objectification-technology/3287287/
9- http://www.cnn.com/2009/HEALTH/02/19/women.bikinis.objects/
10- Amy D. Lykins, Marta Meana, Gretchen Kambe Detection of Differential Viewing Patterns to Erotic and Non-Erotic Stimuli Using Eye-Tracking Methodology, Journal of Sexual Behavior, 2006.
11- http://www.science20.com/news_articles/eyetracking_study_men_check_out_female_bodies_and_so_do_women-123352
12- Guy’s Gaze Tells You What’s Really On His MindStephanie Pappas http://www.livescience.com/25307-male-gaze-reveals-sexual-motivations.html